Udostępnij
Dzisiaj mamy komórki lokatorskie, piwnice pod blokami lub spiżarnie, a kiedyś sytuacja wyglądała nieco inaczej. Góra Piwniczna w Pierzchnicy powstała w związku z potrzebą mieszkańców na przechowywanie plonów. Dlaczego piwnice nie zostały zbudowane przy domach tylko na wzniesieniu poza centrum? O tym za chwilę!
Są ludzie, którzy Górę Piwniczną nazywają Wzgórzem Hobbitów, ale ja bym aż tak się nie rozpędzał ;) Jest to miejsce ciekawe, ale skojarzenia takie potrafią rozczarować po dojechaniu na miejsce. Podobnie jak nie lubię stwierdzeń typu polska Wenecja, Paryż północy itp. tak i tutaj bym pozostawił to wyobraźni turystów! :)
Góra Piwniczna – lokalizacja
Góra Piwniczna zlokalizowana jest w Pierzchnicy (powiat kieleckie, województwo świętokrzyskie) w odległości 26 kilometrów od Kielc. Przy samym wzniesieniu możecie zaparkować i udać się na krótki spacer na samą górę. Czytając o górze nie wyobrażajcie sobie wysokiego szczytu, jest to bardziej zniesienie, które pomimo tego, że jest niskie to wyróżnia się spośród okolicznych pól.
Historia Piwnic
Piwnice powstały prawdopodobnie w XVIII wieku. Na mapie z 1804 roku są one już zaznaczone na wschód od miasta. Piwnice prawdopodobnie powstawały na przestrzeni około 100 lat. Na terenie Góry Piwnicznej znajdowało się około 80-90 piwnic, z których duża część przetrwała do naszych czasów. Ostatnie piwnice powstały już w XX wieku.
Piwnice te miały kamienne ściany o grubości około 40 centymetrów. Do środka prowadził otwór wejściowy, a większość z nich była również wyposażona w otwór wentylacyjny. Do ich stworzenia wykorzystywano lokalny surowiec (kamień i ziemię z wykopów).
Dlaczego piwnice nie były budowane przy domach tylko w oddaleniu? Jest kilka wersji tego zjawiska. Jedna z nich mówi, o wysokim poziomie wód gruntowych i braku możliwości zbudowania piwnic przy domach. Miały one zastosowanie gospodarcze – składowano w nich zbiory, a prawdopodobnie także miody pitne, które w Pierzchnicy produkowano.
Dzisiaj piwnice nie są już używane do przechowywania plonów, ale Góra Piwniczna nadal jest odwiedzana przez ludzi. Nie szukają oni ziemniaków czy zboża, a przybywają z ciekawości!
Niektórzy twierdzą, że w piwnicach tych ukrywała się ludność podczas II Wojny Światowej oraz, że były one miejscem ukrywania cennych rzeczy, ale ile w tym prawdy tego nie wiadomo.
Stan obecny
Góra Piwniczna dzisiaj otoczona jest murkiem, a przy ulicy znajduje się tablica informacyjna o tym miejscu. Na wzniesieniu znajduje się około 80 piwnic o różnych stanie zachowania. Są takie, które są otynkowane i solidne, ale znajdą się i te, lekko zniszczone, aż w kończy znajdziecie i piwnice, których strop już się zawalił.
Tak jak wspomniałem są one w większości puste (w niektórych są jakieś rzeczy, ale zdecydowanie nie są one towarami, które magazynowano w nich dawniej). Piwnice mają około 3-4 metry długości i 2,5-3 metry szerokości. Otwory wejściowe miały do nich około 0,7 na 0,7 metra i zamykane były niewielkimi drzwiczkami, a czasem kratą.
Pierzchnica
Pierzchnica przez wiele lat posiadała prawa miejskie, które straciła w 1869 roku (za pomoc powstańcom styczniowym). Odzyskała je ponownie w 2019. Pierwotnie była to wieś królewska, a status miasta uzyskała za czasów Kazimierza III Wielkiego. W 1497 roku król Jan Olbracht nadał miastu prawo do organizowania jarmarku św. Michała
Jest to niewielkie, spokojne miasteczko ze sporym, centralnie położonym Rynkiem. Oprócz Góry Piwnicznej możecie zajrzeć do znajdującego się tam kościoła św. Małgorzaty. Na jego terenie znajduje się sam kościół, cmentarz, dzwonnica i plebania.
Wspomniany już układ przestrzenny miejscowości wpisany jest do rejestru zabytków.
Warto odwiedzić?
Góra Piwniczna nie jest miejscem, które jest idealne jako cel wycieczki sam w sobie, ale planując wyjazd w te strony możecie ją odwiedzić bo jest to spora ciekawostka. Będąc na miejscu możecie przespacerować się po Pierzchnicy.
Jeżeli wybieracie się do Chmielnika lub nad wodę do Borkowa to Pierzchnica może okazać się dobrym miejscem na krótki postój i spacer pomiędzy starymi piwnicami.
Góra Piwniczna – więcej zdjęć
