Udostępnij
Z czym się Wam kojarzą Święta Bożego Narodzenia? Wigilia, smaczne dania, a może choinka? Jeżeli w Waszych skojarzeniach pojawiło się świąteczne drzewko, to na pewno też i ozdoby, które na nim się znajdują. Mogą one mieć różne kolory i kształty, ale nadają blasku zimowym dniom. Zastanawialiście się kiedyś, jak powstają bombki?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, bo ozdób choinkowych jest wiele rodzajów. Znajdziemy takie z papieru czy słomy, nowoczesne z plastiku, ale dzisiaj chcę Wam powiedzieć o tych tradycyjnych, czyli wykonanych ze szkła. Podczas wizyty w kraju hradeckim miałem okazję odwiedzić wytwórnię, która zajmuje się produkcją właśnie takich ozdób.
Powstaje w niej około 200 tysięcy ozdób rocznie, a wśród klientów, oprócz Czechów znajdują się także odbiorcy z Niemiec, Szwajcarii, Austrii czy Stanów Zjednoczonych.
Lokalizacja
Wytwórnia ozdób bożonarodzeniowych „Ozdoba” znajduje się w mieście Dvůr Králové nad Labem (Czechy). Jej dokładny adres to Slovany 3136. Region ten niegdyś słynął z produkcji ozdób świątecznych, a dzisiaj jedną z firm, które kultywują tradycję, jest właśnie Ozdoba.
Przy samej wytwórni nie ma specjalnego parkingu, ale powinniście bez większego problemu znaleźć kawałek miejsca, żeby zostawić swój samochód.
Ozdoby świąteczne w Czechach
Tradycja ozdabiania drzewek bożonarodzeniowych ma już swoje lata. W regionie tym produkowane były przez wiele lat (dzisiaj już tylko w jednym zakładzie) szklane perełki, z których produkowano m.in. ozdoby choinkowe. Z czasem fabryki te się pozamykały, a dmuchacze szkła pozostali bez pracy. Jednym z pomysłów na zagospodarowanie ich było przebranżowienie na produkcję bombek.
W 1931 roku w regionie powstała Spółdzielnia Szklarska Dvůr Králové nad Labem, która skupiała producentów ozdób choinkowych. Dzisiaj w całej Republice Czeskiej istnieje już tylko kilka zakładów, które produkują tradycyjne, szklane ozdoby, a jednym z nich jest Ozdoba.
No to jak powstają bombki?
Dmuchanie
Pierwszym elementem powstawania bombek, czy jak kto woli choinkowych ozdób świątecznych, jest dmuchanie szkła. Szkło powstaje ze specjalnych, szklanych rurek, które są podgrzewane i dmuchane. Dostarczane są one z huty szkła z Niemiec. Bombki mogą być dmuchane klasycznie lub z użyciem form. Jeżeli bombka ma mieć więcej szczegółów lub jej kształt jest skomplikowany, to formy są bardzo pomocne. Wytwórnia „Ozdoba” ma ich sporo. Po wydmuchaniu bombki, kawałek rurki jest na niej zostawiany i obcinany dopiero na ostatnim etapie produkcji.
Srebrzenie
Tradycyjne bombki choinkowe w środku są srebrne, dzięki czemu pięknie odpijają światło. Wydmuchane i schłodzone ozdoby trafiają do kolejnego etapu produkcji, jakim jest srebrzenie. Pracownicy wstrzykują do środka roztwór srebra, który pod wpływem ogrzania w gorącej wodzie równomiernie pokrywa wnętrze bombki. Pozostałości roztworu wylewa się do ponownego użycia. Po procesie srebrzenia bombki mają chwilę odpoczynku i schnięcia.
Malowanie
Jeżeli zastanawialiście się kiedyś, jak powstają bombki to na pewno i ten etap pojawił się w Waszej wyobraźni. Zdarzają się bombki, którym wystarczy srebrzenie i późniejsza dekoracja i nie są dodatkowo malowane, ale jednak większość podlega temu procesowi. Malowanie odbywa się w specjalnym farbach, a oprócz klasycznych kolorów, firma używa również takich z efektami metalicznymi, matowymi czy efektem mrozu – który robi wrażenie.
Po pomalowaniu bombki kolejny raz schną, przed następnym etapem produkcji.
Zdobienie
Jednym z najważniejszych etapów, który wpływa na końcowy wygląd bombki, jest jej zdobienie. Firma „Ozdoba” stosuje różne metody dekoracji ozdób. Znajdziemy tutaj misternie malowane bombki, zdobione brokatem czy też takie ze wzorami stworzonymi klejem posypanym błyszczącym pyłkiem. Zdobienie odbywa się ręcznie, a jego efekty są niesamowite.
Po wykonaniu dekoracji czeka nas jeszcze jeden krok i bombki będą mogły trafić do sprzedaży!
Wykończenie i kontrola jakości
Do tego momentu bombki były połączone z rurką, z której powstały (zobaczycie ją m.in. na poprzednim zdjęciu). Na tym etapie rurka jest usuwana, a w jej miejsce montowana jest zawieszka, dzięki której bombka będzie mogła wisieć na naszej choince. Jest to też moment na dodanie do ozdób ostatnich detali takich jak np. piórka.
Każda bombka jest starannie oglądana pod kątem jakości i pakowana. Jak w każdej fabryce, tak i w wytwórni „Ozdoba” zdarzają się straty i egzemplarze uszkodzone lub niepełnowartościowe. Powodów tego zjawiska może być wiele, ale tak naprawdę cienkie, szklane ozdoby są po prostu wrażliwe na otoczenie. Pamiętajmy, że cała produkcja odbywa się ręcznie!
Pakowanie i sprzedaż
Ostatnim etapem produkcji, a właściwie jej efektem jest pakowanie bombek i ich sprzedaż. W wytwórni „Ozdoba” znajdziecie bombki różnego rodzaju, a kupić je możecie zarówno na sztuki, jak i w zestawach. Każdy z Was znajdzie na pewno dla siebie ozdoby, które przypadną mu do gustu.
Czekają na Was klasyczne, okrągłe bombki, serduszka, różnorodne postacie, czy inspirowane pierwszymi bombkami z regionu ozdoby w kształcie owoców i wiele, wiele innych.
Ciekawostką z wytwórni „Ozdoba” są bombki inspirowane jajkami Faberge. Są one ręcznie zdobione i wyglądają niesamowicie (oczywiście ich cena jest zdecydowanie wyższa niż tych klasycznych ozdób). W przeszłości zdarzały się egzemplarze z tej kolekcji zdobione 24 karatowym złotem!
Zwiedzanie wytwórni
Jeżeli chcecie sami dowiedzieć się, jak powstają bombki, to wytwórnia Ozdoba otwarta jest dla turystów. Przyjmuje grupy od 4 do około 15 osób, a zwiedzanie kosztuje 50 CZK. Jeżeli grupa jest większa, to jest podzielona i zaczyna zwiedzanie w różnych miejscach wytwórni.
Zwiedzanie cieszy się dużym zainteresowaniem, zwłaszcza w okresie przedświątecznym. Każdego dnia dzieci odwiedzają to magiczne miejsce, aby dowiedzieć się, jak powstają bombki i inne ozdoby świąteczne!
Na zwiedzanie możecie zapisać się poprzez formularz na stronie ozdoba.cz.
Jeżeli będziecie w okolicy, to zdecydowanie warto tam zajrzeć :)
