Udostępnij
Fotoplastikony, czyli urządzenia do prezentacji fotografii stereoskopowych przeszły już dawno do historii. Kiedyś jednak były jedną z niewielu możliwości zobaczenia zdjęć 3d z całego świata. Do niedawna znane mi były fotoplastikony w Warszawie i w Krakowie (Fabryka Shindlera). Całkiem przypadkiem dowiedziałem się, że również Kielce miały takie urządzenie. Postanowiłem zgłębić jego historię i współczesne losy. Przed Wami Kielecki fotoplastikon.
Fotoplastikon
Czym jest fotoplastikon? Jest to urządzenie służące do oglądania trójwymiarowych zdjęć. Popularne w pierwszej połowie XX wieku. Twórcą tego urządzenia był fizyk i fotograf August Fuhrmann. Jego dzieło zwane było Kaiser-panorama czyli Panorama Cesarska na cześć władcy. Po 1918 roku urządzenia te zmieniły nazwę na Weltpanorama (panorama świata). Na jej potrzeby zespół fotografów jeździł po świecie i robił zdjęcia najdalszych zakątków.
Historia kieleckiego fotoplastikonu
Moja wiedza na jego temat na początku była niewielka. Posiadałem informację, że kielecki fotoplastikon znajdował się w kamienicy przy ul. Sienkiewicza w okolicach skrzyżowania z ul. Paderewskiego i w latach 60 i 70 uczniowie musieli zdobyć pieczątkę, aby zaliczyć lekcje geografii. Gdzie znajduje się aktualnie i czy w ogóle istnieje? Odpowiedź jest bardzo pozytywna. Kielecki Fotoplastikon nadal istnieje. Został zakonserwowany i działa, a znajduje się we wspomnianym Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Urządzenie powstało około 1900 roku i jest jednym z kilku zachowanych na świecie. Pochodzi on z pracowni wynalazcy fotoplastikonu Augusta Fuhrmanna. W 1978 był częścią wystawy w Muzeum Łódzkim, a później (1986) trafił do Muzeum Filmowego w Łodzi. Zawiera około 600 przezroczy.
Nie znam do końca historii urządzenia i tego, dlaczego wylądowało w Łodzi, a nie zostało w Kielcach. Wiem, że jest wyjątkowe i dobrze zachowane. Ciekawi mnie gdzie fotoplastikon spędził wojnę i gdzie przebywał na początku XX wieku (do czasów wojny). Czy był w Kielcach? Tego nie wiem, ale spróbuję się dowiedzieć.
Jeżeli macie jakieś wspomnienia z nim związane to piszcie do mnie śmiało :) Kielecki Fotoplastikon to urządzenie warte uwagi! :)
Jeżeli wybieracie się do Łodzi i szukacie ciekawych atrakcji to koniecznie zajrzyjcie także na szlak „Łódź Bajkowa„, na którym poznacie postacie związane z polską animacją!