Udostępnij
Działania Partyzanckie na Ziemii Świętokrzyskiej podczas II Wojny Światowej prowadzone były na szeroką skalę. Zaangażowana w ich wsparcie była także ludność cywilna wsi i miasteczek. Często udzielali oni schronienia i wspierali partyzantów, często jednak płacili za to najwyższa cenę. O roli wsi w działaniach wojennych i losach jakie spotkały wiele mniejszych i większych wsi dowiecie się w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie.
Zacznę od tego, żebyście nie przerażali się nazwą, która dla wielu turystów może nie brzmieć zachęcająco. Uprzedzę to co napiszę za chwilę i powiem Wam, że miejsce to warto odwiedzić ze względu na ciekawe treści i bardzo interesującą formę przekazu!
Lokalizacja Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich znajduje się w Michniowie (świętokrzyskie). Jest ono oddalone od Suchedniowa o około 6 kilometrów, a od Kielc dzieli je 30 kilometrów. Przed obiektem znajduje się parking, na którym możecie zostawić swój samochód.
Godziny otwarcia i bilety
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskiej jest czynne w zależności od miesiąca:
- styczeń-marzec – od wtorku do niedzieli – 9.00-17.00
- kwiecień-październik – od wtorku do niedzieli – 9.00-18.00
- listopad-grudzień – od wtorku do niedzieli – 9.00-17.00
Wstęp do Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich jest darmowy.
O obiekcie
Plany stworzenia Mauzoleum Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej w czasie II Wojny Światowej istniały już 1 1979 roku. Sfinalizowane one zostały w 1993 roku, gdy w 50 rocznice pacyfikacji Michniowa poświęcono pomnik „Pieta Michniowska”.
W 2010 roku została podpisana umowa pomiędzy Muzeum Wsi Kieleckiej, a Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego na modernizację Mauzoleum. Autorem projektu przebudowy była firma NIZIO International Design – pracownia mogąca pochwalić się bardo znanymi realizacjami w podobnych obszarach.
Efekt ich prac możemy podziwiać dzisiaj. Mauzoleum ma przypominać chatę, która stopniowo ulega degradacji. Za nią znajdują się krzyże i tablice upamiętniające mieszkańców wsi z całej Polski. Na murze otaczającym obiekt, znajdują się tabliczki z nazwami wsi, które podzieliły w jakimś stopniu los Michniowa.
Budowa obiektu trwała 10 lat, a podczas jego powstawania pojawiały się różne problemy, które finalnie udało się rozwiązać. Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskiej wchodzi w skład Muzeum Wsi Kieleckiej.
Ekspozycja
W skład kompleksu wchodzi Mogiła mieszkańców Michniowa, kaplica św. Małgorzaty, Dom Pamięci Narodowej (biura), Pieta Michniowska i budynek Mauzoleum.
W tym ostatnim wędrujemy przez różne ekspozycje. Zaczynamy w ogromnej sali, w której znajdują się urny z ziemią z różnych wsi, które spotkały podobne losy jak Michniowa. Następnie przechodzimy do sal ekspozycyjnych, które poruszają tematykę związaną z II Wojną Światową. Ekspozycja ma ponad 1700 metrów kwadratowych. Dowiemy się tam m.in o sylwetkach zbrodniarzy wojennych, działaniach wojennych, o mieszkańcach Michniowa, ale także innych wsi, które ucierpiały w wyniku działań wojennych.
Na mnie największe wrażenie zrobiły chyba zdjęcia rodzinne, na których wymazane zostały niektóre postacie, które zostały zamordowane przez Niemców podczas II Wojny Światowej.
W podziemnym korytarzu znajduje się ekspozycja poświecona Żydom w czasie II Wojny Światowej i Polakom, którzy im pomagali.
Pacyfikacja Michniowa
Michniów był jedną z wielu polskich wsi (ponad 800), które ucierpiały podczas działań wojennych. 12 i 13 lipca 1943 roku został spacyfikowany za pomoc partyzantom Armii Krajowej. Zginęło wtedy ponad 200 osób, z których większość została spalona żywcem. Około 30 osób zostało wywiezionych do Auschwitz lub na roboty przymusowe. Najmłodszą ofiarą pacyfikacji był Stefan Dąbrowa, który przeżył tylko 9 dni.
Akcja pacyfikacyjna związana była z odwetem Niemców za atak partyzantów na niemiecki pociąg. Mieszkańcy, którym udało się uciec, nie mogli wrócić do wsi. Wszystkie próby powrotu kończyły się tragicznie. Prochy mieszkańców, złożone zostały we wspólnym grobie, a część przy domach, które zamieszkiwali.
Warto odwiedzić?
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich przeszło ogromną zmianę. Obecna ekspozycja robi wielkie wrażenie. Jest ciekawa, a prezentowane materiały przystępne. Poruszana na ekspozycji tematyka daje do myślenia i osoby o słabych nerwach na pewno to poczują na własnej skórze. Ekspozycja moim zdaniem nie nadaje się do zwiedzania z małymi dziećmi – niektóre z prezentowanych tablic czy zdjęć są trudne.
