Udostępnij
Miśnieńska porcelana jest znana na całym świecie, ja jednak, choć wstyd się do tego przyznać, usłyszałam o niej pierwszy raz całkiem niedawno, zwiedzając Państwową Manufakturę Porcelany Meissen i Muzeum Porcelany w Miśni. Produkty pochodzące z tego miejsca rozpoznawane są dziś pod marką Meissen. Od stuleci sygnuje je tradycyjne logo – dwa przecinające się miecze.
Położenie
Państwowa Manufaktura Porcelany Meissen i Muzeum Porcelany w Miśni znajdują się ok. 25 km od Drezna. Dokładny adres to Miśnia (Meissen), Talstraße 9. Od granicy naszego kraju miejscowość tę dzieli ok. 130 km. Manufaktura znajduje się w północnej części miasteczka na lewym brzegu Łaby. Do Starego Miasta i wzgórza zamkowego idzie się stąd piechotą niecałe 20 minut.
Pierwsza po Chinach
Pierwsza europejska fabryka porcelany została założona w Miśni przez Augusta II Mocnego w 1710 roku. Porcelana w tamtych czasach była bardzo ceniona, nazywano ją „białym złotem”, jednakże tajniki jej produkcji znali jedynie Chińczycy. Ponieważ transport cennych przedmiotów z Państwa Środka był kosztowny, czasochłonny i ryzykowny, a one same bardzo drogie, król zlecił swoim alchemikom odtworzenie tej tajnej receptury. Gdy wreszcie się to udało, otworzył on fabrykę porcelany, która pierwotnie mieściła się w miśnieńskim zamku. Z czasem przeniesiono ją do nowej lokalizacji, na obrzeża miasta, gdzie działa do dziś, ciesząc się światową renomą. Wyjątkowość produktów zawdzięcza ona białej glinie (kaolinowi) pozyskiwanej z kopalni w pobliżu miasta. Kaolin miesza się ręcznie ze skaleniem i kwarcem, pochodzącymi również z okolic, a proces ten trwa aż miesiąc. Receptura jest udoskonalana od ponad 300 lat a jej tajemnica jest pilnie strzeżona.
(Nie)Powtarzalne formy i barwy
Co ciekawe, manufaktura posiada najstarsze i największe na świecie archiwum gipsowych form, dzięki którym można odtworzyć wszystkie wzory, jakie tu powstały. Nie tylko kształty, ale i kolory miśnieńskiej porcelany są wyjątkowe. Receptury ponad 10 000 barw używanych przy ozdabianiu porcelanowych dzieł sztuki są tworzone, przechowywane i pilnie strzeżone w laboratorium malarskim. Dziś artyści pracujący w manufakturze poszukują również nowych form wyrazu i możliwości pracy z materiałem. Fabryka stara się łączyć tradycję z nowoczesnością. Jest otwarta na potrzeby klientów i przygotowuje również wyjątkowe zamówienia indywidualne. Co ciekawe, w sklepie znajdującym się w muzeum możemy kupić nie tylko porcelanę, ale i krawaty czy apaszki sygnowane marką Meissen.
Granat czy cebula?
Porcelana z Miśni jest wyjątkowa i niepowtarzalna również z tego powodu, że jej motywy malowane są ręcznie. Przez wieki spod pędzli artystów ozdabiających miśnieńską ceramikę wychodziły prawdziwe arcydzieła, jednak najbardziej znany i rozpoznawalny jest tzw. motyw cebulowy. Jego twórca, projektant Johan Kretschmar, umieszczał na brzegach talerzy owoce granatów, jednak jego współpracownicy rozpoznawali w nich melony lub cebule. Nie jest pewne, czy robili to dla zabawy, czy może z zawiści, motyw ten przeszedł jednak do historii jako „cebulowy” i tak już zostanie.
Zwiedzanie
Muzeum Porcelany w Miśni można zwiedzać przez cały rok w godzinach 9.00 – 17.00. Wyjątek stanowi Wigilia oraz pierwszy i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia, kiedy obiekt jest zamknięty. W Sylwestra i Nowy Rok manufaktura pracuje w godzinach 10.00 – 16.00. Aktualne informacje znajdziecie na stronie manufaktury (dostępna tylko w języku niemieckim i angielskim). Zwiedzanie składa się z kilku etapów i dostępne jest w 14 językach, w tym i w polskim. Najpierw oglądamy krótki film w wybranym języku pokazujący proces tworzenia porcelanowych arcydzieł, a następnie przechodzimy przez kolejne pomieszczenia, w których rzemieślnicy-artyści pokazują nam etapy tworzenia ceramicznych arcydzieł, od formowania gliny, przez jej ozdabianie aż po malowanie. Zwiedzaniu towarzyszy nagranie puszczane w tle w wybranym języku, dotyczące danego fragmentu produkcji. Po przejściu przez wszystkie pomieszczenia możemy udać się do części wystawowej, w której znajduje się bogaty zbiór miśnieńskich wytworów. Wstęp kosztuje 10 Euro dla dorosłych i 6 Euro dla dzieci od 6 do 18 lat. Dzieci do lat 6 wchodzą za darmo.
Nie tylko Muzeum
Ciekawostką jest fakt, że raz do roku niemal cała fabryka udostępniona jest zwiedzającym. Zwykle dzieje się to w ostatni weekend kwietnia i podobno niemal wszystkie drzwi stoją wówczas otworem dla turystów. Najbliższy dzień otwarty zaplanowany jest na 24. kwietnia 2020 roku od godziny 12.00.
W budynkach manufaktury regularnie odbywają się także koncerty i inne wydarzenia kulturalne – informacje o nich znajdziecie w aktualnościach na stronie fabryki.
W budynku Muzeum Porcelany w Miśni jest jeszcze jedno miejsce zdecydowanie warte odwiedzenia – kawiarnia. Spróbujecie tu między innymi słynnego sernika drezdeńskiego (który tak naprawdę nie jest sernikiem;)) oraz innych regionalnych ciast i wypijecie pyszną kawę w miśnieńskiej porcelanie.
Świeże wino i fumel
Miśnia jest pięknym miasteczkiem dlatego koniecznie musicie je zwiedzić. Najlepiej prosto z Muzeum Porcelany w Miśni wybierzcie się na spacer do Starego Miasta. Malownicze wąskie uliczki, nad którymi góruje zamek Albrechtsburg zachwycą Was na pewno. Znajdziecie tam małe klimatyczne sklepiki z ciekawymi pamiątkami, bardzo popularnym tu świeżym winem i tradycyjnym ciastem o nazwie „fumel”. Fumel (fommel, fumbel) to wyjątkowy produkt, którego powstanie jest ściśle związane z wytwarzaniem porcelany. Jest to bardzo kruche pieczywo puste w środku. Z pomocą takich wyrobów sprawdzano, czy woźnica może przewozić porcelanę. W dawnych czasach, jeżeli udało mu się przetransportować fumel w całości, to mógł zająć się przewożeniem porcelany.