Udostępnij
Lubię odwiedzać synagogi i odkrywać ich historię. Wiele z obiektów tego typu w regionie świętokrzyskim nie doczekało naszych czasów, a spora ich ilość jest w bardzo kiepskim stanie. Zdarzają się jednak i zachowane całkiem nieźle, a dobrym przykładem takiego miejsca jest właśnie synagoga w Szydłowie.
Szydłów jest coraz popularniejszym wśród turystów miejscem, a synagoga jest bardzo ciekawym obiektem, który uzupełnia ofertę turystyczną miasta.
Lokalizacja
Synagoga w Szydłowie to jeden z ważniejszych zabytków tej małej, ale urokliwej miejscowości, która znajduje się w województwie świętokrzyskim. Jeśli chcesz odwiedzić synagogę w Szydłowie, oto jak możesz się tam dostać:
Samochodem: Do Szydłowa można dojechać samochodem, kierując się na południe od Kielc, które oddalone są o około 50 kilometrów. Jadąc z Kielc, warto wybrać drogę krajową nr 73, a następnie skręcić na drogę wojewódzką nr 765 w kierunku Szydłowa. Jeśli twoja podróż zaczyna się w Staszowie, który jest oddalony o 14 kilometrów, najlepszym wyborem będzie droga wojewódzka nr 756. W samym Szydłowie znajdziesz kilka parkingów przeznaczonych dla turystów, gdzie możesz bezpiecznie zostawić swój samochód.
Komunikacja publiczna: Jeśli wolisz podróżować komunikacją publiczną, możesz dotrzeć do Szydłowa autobusem z Kielc lub Staszowa. Sprawdź rozkłady jazdy lokalnych przewoźników, aby znaleźć najbardziej odpowiednią dla siebie opcję. Po przyjeździe do Szydłowa, synagoga znajduje się w zasięgu krótkiego spaceru z centrum miasta.
Pieszo: Dla osób, które już znajdują się w Szydłowie, dojście do synagogi jest proste i przyjemne. Miasto jest na tyle małe, że większość atrakcji, w tym synagoga, znajduje się w bliskiej odległości od śródmieścia i można je zwiedzić, przechadzając się malowniczymi uliczkami.
Dostępność i bilety
Bilet do synagogi kosztuje 8 zł normalny i 5 zł ulgowy. Jeżeli planujecie zwiedzać Szydłów to warto rozważyć bilet na wszystkie atrakcje w mieście, który kosztuje 20 zł.
Synagoga w sezonie otwarta jest od 10.00 do 17.00 ( w weekendy do 18.00), a poza sezonem od 8.00 do 16.00, a w weekendy od 10.00.
Synagoga w Szydłowie i jej historia
Synagoga powstała w latach 1534-1564. Miała ona charakter budowli obronnej, co widać do dnia dzisiejszego. Posiada ona obniżoną względem gruntu salę modlitw oraz przybudówkę, w której znajdował się babiniec (dobudowany w XVIII wieku). Prawdopodobnie przed wybudowaniem tego obiektu istniała w Szydłowie jakaś synagoga wcześniej.
Podczas wspomnianego już remontu synagoga ozdobiona została malowidłami wewnątrz. Na przestrzeni późniejszych last wnętrze obiektu zostało zniszczone najprawdopodobniej podczas pożaru.
Po II Wojnie Światowej pełniła ona funkcję magazynu oraz kina. Od 1967 pełniła ona funkcję domu kultury. Odnowiona została w latach osiemdziesiątych poprzedniego wieku.
Synagoga w Szydłowie – co w środku?
Synagoga w Szydłowie przechodziła przez wieki różne koleje losu, lecz obecnie stanowi cenny element dziedzictwa kulturowego miasta i jest miejscem pielęgnacji pamięci o żydowskiej społeczności, która kiedyś zamieszkiwała ten region. Podczas wizyty w synagodze odwiedzający mogą podziwiać unikatowe zachowane elementy artystyczne i historyczne.
Sala główna synagogi to miejsce, gdzie szczególnie widać bogactwo i historię żydowskiej tradycji. Zobaczyć tu można fragmenty oryginalnych polichromii, które kiedyś pokrywały ściany, nadając wnętrzu wyjątkowy charakter. Te kolorowe motywy, często o tematyce religijnej i symbolicznej, zostały częściowo zniszczone, ale to, co pozostało, daje wyobrażenie o dawnej ozdobności synagogi.
Centralnym punktem sali głównej jest Aron ha-kodesz – szafa, w której przechowywane są zwoje Tory. Jest to najświętsze miejsce w synagodze, skierowane w stronę Jerozolimy. Aron ha-kodesz jest nie tylko miejscem przechowywania świętych zwojów, ale także wyjątkowym dziełem sztuki sakralnej, które zwraca uwagę.
Dodatkowo, synagoga w Szydłowie może pochwalić się dziełem współczesnej sztuki – rzeźbą Mojżesza, którą jest dziełem znanego polskiego rzeźbiarza Gustawa Zemły. Ta ogromna rzeźba jest nie tylko wyrazem sztuki, ale również hołdem dla postaci, która jest kluczowa dla judaizmu.
Po bokach sali głównej umieszczone są gabloty, w których prezentowane są różne przedmioty związane z kultem i tradycją żydowską. Po jednej stronie eksponowane są menory i hanukije – świeczniki używane podczas świąt żydowskich, w tym Chanuki, znanego jako Święto Świateł. Po przeciwnej stronie prezentowana jest ekspozycja wskaźników do czytania Tory, znanych jako Jad, czyli „ręka”. Jad jest używany do śledzenia tekstu podczas czytania, aby nie dotykać zwojów Tory rękami, co mogłoby je uszkodzić.
Odwiedzający synagogę w Szydłowie mogą nie tylko zyskać wgląd w żydowskie obrzędy i tradycje, ale również docenić artystyczne i historyczne bogactwo, które przetrwało pomimo burzliwej przeszłości. Jest to miejsce, które łączy w sobie wartości edukacyjne, religijne i kulturowe, stanowiąc ważny punkt na mapie dziedzictwa kulturowego Polski.
Społeczność żydowska
Społeczność żydowska Szydłowa w XVI wieku wynosiła kilka procent ogółu populacji. W 1588 roku uzyskali oni prawa do handlu. Po problemach miasta związanymi z wojnami szwedzkimi część Żydów przeniosła się do innych miejscowości.
Na początku XIX wieku Żydzi stanowili około połowę populacji Szydłowa. Pomiędzy Pierwszą, a Drugą Wojną Światową w Szydłowie znajdowały się dom modlitw, cheder, mykwa, plac, trzy ogrody i cmentarz. Przed wybuchem II Wojny Światowej Szydłów zamieszkiwało około 700 Żydów. W 1942 roku zostali przetransportowani do Chmielnika, skąd dalej na śmierć głównie do obozu w Treblince.
Po wspomnianym już cmentarzu żydowskim do dzisiejszych czasów pozostała tylko zarośnięta łąka.
Warto?
Synagoga w Szydłowie jest zachowana w dobrym stanie, a takiego szczęścia niestety nie miało większość z obiektów tego typu w świętokrzyskim. Jest to miejsce, które zdecydowanie warto odwiedzić, a przy okazji zajrzeć do Szydłowa, który również jest miły dla oka każdego turysty!
