Udostępnij
Ziemia Łowicka znana jest w całej Polsce i poza jej granicami ze swojego folkloru. Pomimo faktu, że Nie jest on już tak żywy jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu to warto go poznać. Muzeum Ludowe w Sromowie jest doskonałym miejscem, aby to zrobić!
Muzeum Ludowe w Sromowie – jak dojechać?
Muzeum Ludowe znajduje się w Sromowie – 12 kilometrów od Łowicza (łódzkie). Niedaleko obiektu znajduje się parking dla gości. Pomiędzy wspomnianym parkingiem, a wejściem możemy zaobserwować już pierwsze rzeźby. Po wejściu do muzeum wita nas łowicka para, z której pan chętnie poda nam rękę! :)
Moją bazą wypadową w tym regionie był Łowicz. Zatrzymałem się w hotelu przy Starym Rynku (podobno na obiedzie był tam Napoleon ;)). Jeżeli planujecie pozwiedzać okolicę (Skansen Maurzyce, Arkadię, Nieborów, czy sam Łowicz) to jest to dobre miejsce. Jeżeli wybieracie się z rodziną to w tym i wielu miejscach honorowane są bony turystyczne więc automatycznie wyjazd staje się tańszy!
Godziny otwarcia i dostępność
Muzeum czynne jest od 1 marca do 30 listopada. Zwiedzać je możecie codziennie od 9.00 do 17.00, a w niedziele i święta od 12.00 do 17.00. Minimalna grupa to 5 osób, ale jeżeli jest Was mniej to warto się odezwać do właścicieli, a na pewno coś się uda zorganizować. Bilety kosztują 10 zł normalne, a 7 zł ulgowe, a płacimy za nie tylko gotówką.
Na zwiedzanie zarezerwujcie minimum godzinę. Mnie oprowadzał po obiekcie Wojciech Brzozowski – syn założyciela. Ilość historii, którą ma do odpowiedzenia jest nieskończona i niestrudzenie odpowiada na wszelkie pytania.
Rodzinna tradycja Brzozowskich
Muzeum Ludowe w Sromowie jest muzeum rodziny Brzozowskich. Już w 1955 roku Julian Brzozowski rozpoczął rzeźbienie figur. Zajmowały one 2 pokoje z trzech w domu, który znajduje się na przeciwko dzisiejszego muzeum. Z czasem udało się wybudować pierwszy pawilon i przenieść tam część eksponatów. Nie wystarczyło to jednak bo powstawały kolejne, które szybko wypełniały się nowymi eksponatami.
Julian Brzozowski (1925-2002) był rzeźbiarzem, ale jego pasją była także muzyka (o czym za chwilę). Do Sromowa przybył on w 1952 roku i poślubił Wandę Wasiotę. Figury te czekały na publiczną prezentację prawie 20 lat. Jaka jednak jest rola pozostałych członków rodziny? Matka Juliana, Franciszka Brzozowska, była utalentowaną wycinankarką i hafciarką, która robiła piękne łowickie pająki. Prawdopodobnie dużą rolę na twórczości Juliana Brzozowskiego odcisnął kontakt z wujem, który również był rzeźbiarzem.
Żona Juliana Brzozowskiego, wspomniana już Wanda również zajmowała się wycinankami i pająkami. Na ekspozycji znajdują się również prace Krystiana Brzozowskiego (brata), który także był rzeźbiarzem.
Aktualnie muzeum ma pod swoją opieką syn Juliana – Wojciech Brzozowski z żoną Renatą. Wojciech również jest rzeźbiarzem. Miałem okazję poznać go osobiście podczas mojej wizyty w Sromowie i jest to osoba pełna pasji i lokalnego patriotyzmu.
Ekspozycja
Pierwszy pawilon powstał w 1972 roku, a kolejne w latach 1983, 1986 i 2001 roku. W pierwszym z nich znajdują się rzeźby podzielone na kilka scen. Więcej o nich przeczytacie (i zobaczycie) za chwilę. Oprócz samych rzeźb w pawilonie znajdują sie także pająki i łowickie wycinanki.
Drugi pawilon wypełniony jest kilkoma scenami z ruchomymi rzeźbami, ale znajdziecie tam także tradycyjne łowickie skrzynie posagowe i rzeźby ubrane w stroje łowickie (naturalnego rozmiaru).
Trzeci pawilon to miejsce, gdzie możemy dowiedzieć się więcej o powozach i bryczkach. Dowiemy się o zanikających zawodach z nimi związanymi oraz poznamy kolory umaszczenia koni i akcesoria potrzebne przy ich utrzymaniu.
Łowickie tradycje
W każdym z pawilonów wystawowych znajdziecie wiele elementów kultury i folkloru łowickiego. Piękne pająki, misterne wycinanki czy stroje robią ogromne wrażenie. Wszystkie te elementy pojawiają się również w rzeźbach. Po rozmowie z Wojciechem Brzozowskim już wiem, że pająki bywały kiedyś w każdym domu i co roku na Boże Narodzenie (a czasem i Wielkanoc) powstawały nowe.
Ciekawostką jest, że wycinanki łowickie oryginalnie nie wisiały w domach w ramkach, a na belkach pod sufitem. Dzieliły się one na trzy rodzaje:
- okrągłe „Gwiozdy”
- prostokątne „Kodry”
- pionowe „Tasiemki”
Ludowe tradycje na wsi nie są już tak żywe jak kiedyś, ale jak udało mi się dowiedzieć, najlepszą okazją do oglądania tradycyjnych strojów są procesje Bożego Ciała, które co roku są okazja do przypomnienia o tradycji.
Ruchome instalacje
Na wystawie muzealnej możecie podziwiać wiele ruchomych rzeźb. W większości są one autorstwa Juliana Brzozowskiego, ale część stworzył także obecny właściciel obiektu, jego syn Wojciech.
Rzeźby te pokazują różne sceny z życia łowickiej wsi. Znajdziemy tam szopkę Bożego Narodzenia, procesję Bożego Ciała oraz poczet polskiej husarii, rybaków nad Bzurą i wesele łowickie. Każda z tych scen zawiera ogromną ilość figur, które się poruszają. Cały mechanizm zaprojektowany został przez rzeźbiarza (tak jak wspominałem najpierw Juliana Brzozowskiego, a potem Wojciecha).
Oprócz postaci, które mogą nam się kojarzyć z rzeźbiarstwem, mamy także sylwetki osób, które zasłużyły się dla Polski. Wśród nich znajdziemy m.in. Adama Małysza, Justynę Kowalczyk czy Kamila Stocha.
Ciekawostką jest fakt, że ruchomym rzeźbom towarzyszy także muzyka. Są to oryginalne utwory nagrywane wraz z twórcami ludowymi przez Juliana Brzozowskiego.
Aleja Gwiozd
Już w samym Łowiczu znajduje się „Aleja Gwiozd”. Znajdują się na niej wzory okrągłych wycinanek łowickich wraz z nazwiskami osób zasłużonych dla kultury łowickiej. Na szklanych tablicach uhonorowane są osoby, które zasłużyły się dla propagowania ludowości regionu. Pierwsza „gwiozda” należy do państwa Brzozowskich.
Warto?
Zdecydowanie tak! Nie jest to muzeum pełne najnowszych technologii i efektów specjalnych, ale na pewno wypełnione po brzegi pasją i tradycją. Ogrom pracy, jaki rodzina Brzozowskich włożyła i nadal wkłada w pielęgnowanie lokalnych tradycji jest godna podziwu!
Materiał ten powstał w ramach Turystycznych Mistrzostw Blogerów organizowanych przez Polską Organizację Turystyczną przy wsparciu Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego.
