Udostępnij
Bzenec to niewielkie, ale niezwykle urokliwe miasto w Republice Czeskiej, leżące na Morawach, które zachwyca bogatą historią, zabytkami oraz tradycjami winiarskimi. Stanowi doskonałe miejsce zarówno na krótki wypad, jak i dłuższą eksplorację tego regionu. To idealny cel podróży dla miłośników spokojnych miejsc, w których można poczuć autentyczność, ale także dla fanów winią, ale o tym za chwilę!
Dla nas Bzenec był dłuższym postojem w drodze do innego celu, ale zdecydowanie warto chociaż na chwilę się w nim zatrzymać, bo na mniej zrobił duże wrażenie!
Lokalizacja i dojazd
Bzenec znajduje się w południowo-wschodniej części Republiki Czeskiej, w kraju południowomorawskim, około 80 km na południowy wschód od Brna i 15 km od Hodonína. Miasto jest położone na malowniczym obszarze wzgórz Chřiby, które oferują wspaniałe widoki i szlaki turystyczne. O tych widokach przekonacie się m.in. odwiedzając kaplicę św. Floriana!
Najłatwiej do Bzenca dostać się samochodem, korzystając z autostrady D2 prowadzącej z Brna do Bratysławy, a następnie zjeżdżając na drogi lokalne prowadzące bezpośrednio do miasta. Dla podróżujących komunikacją publiczną dostępne są pociągi i autobusy – istnieje połączenie kolejowe między Brnem a Bzencem, a także wygodne połączenia autobusowe z większymi miastami regionu. Podróż pociągiem trwa około 1,5 godziny, a bilety są stosunkowo tanie (bilet normalny niecałe 200 CZK).
Bzenec – historia miasta w skrócie
Historia Bzenca sięga średniowiecza, a pierwsze wzmianki o nim pochodzą z XI wieku. Ślady osadnictwa na tym terenie datowane są nawet na czasy paleolitu. Pierwsza historycznie potwierdzona wzmianka o Bzencu pochodzi z 1015 roku. Kolejny dokument, w którym pojawia się nazwa miasta, to bulla papieża Grzegorza IX z 10 kwietnia 1231 roku. Aż do 1422 roku Bzenec pozostawał bezpośrednio pod władzą czeskiego króla, margrabiego Moraw lub jego bliskich krewnych.
Na wzgórzu nad Bzencem królowa Konstancja, żona Przemysła Ottokara I, zbudowała zamek, który w średniowieczu pełnił funkcję administracyjną. U jego podnóża rozwijała się osada targowa, prawdopodobnie wokół Dolnego Rynku. W 1363 roku znaczenie miasta spadło, gdy urzędy przeniesiono do Uherskiego Hradiště. Zamek został zniszczony podczas wojen husyckich w XV wieku.
W latach 1490–1514 majątek należał do rodu Kropáčów z Nevědomí, którzy założyli na tym terenie stawy rybne i zbudowali nowy dwór. W XVI wieku został on przekształcony w renesansowy zamek. Od 1514 roku właściciele zmieniali się wielokrotnie – należał m.in. do Žerotínów i Pruskovskich. Hrabia Erdman z tego rodu dokonał przebudowy zamku i ufundował kościół oraz kaplicę św. Floriana.
Od 1806 roku dobra bzenieckie były własnością Ditrichsteinów, później Wilhelma II z Hesji-Kassel i Wilhelma z Reichenbachu. W 1917 roku posiadłość nabył hrabia Magnis ze Strážnicy.
Na przestrzeni wieków miasto kilkukrotnie ulegało zniszczeniom w wyniku pożarów – w 1605 i 1621 roku zostało spalone, a w XVIII i XIX wieku nawiedziły je aż cztery wielkie pożary: w latach 1709, 1720, 1723 oraz 1835. Każdorazowo jednak Bzenec był odbudowywany, co nadało mu charakter, który przetrwał do XIX wieku.Obecnie jest to spokojne, ale tętniące życiem miasto, które przyciąga turystów swoją historią i kulturą. W 2015 roku świętował on 1000 lecie pierwszej pisemnej wzmianki.
Co zobaczyć?
Kościół św. Jan Chrzciciela
Jednym z najważniejszych zabytków Bzenca jest monumentalny kościół św. Jana Chrzciciela. Świątynia ta, zbudowana w stylu barokowym, zachwyca swoją architekturą oraz bogato zdobionym wnętrzem. Warto zwrócić uwagę na ołtarz główny i piękne freski, które nadają wnętrzu wyjątkowy charakter. W kościele odbywają się regularne msze, a jego wieża oferuje widok na całe miasto.
Wzgórze z kaplicą św. Floriana
Hrabia Erdman Proskovský zlecił budowę kaplicy ku czci św. Floriana i św. Sebastiana w miejscu dawnego zamku. Dzięki swojej lokalizacji szybko stała się nie tylko dominującym elementem krajobrazu, ale też często padała ofiarą silnych wiatrów i uderzeń piorunów. Największe zniszczenia spotkały ją jednak pod koniec II wojny światowej, kiedy to wycofujące się wojska niemieckie wysadziły ją w powietrze. Przez lata popadała w ruinę, aż w 2017 roku podjęto się jej renowacji. Obecnie odrestaurowana kaplica pełni funkcję punktu widokowego i miejsca spotkań kulturalnych i społecznych.
Niedaleko kaplicy znajduje się parking, ale na szczyt możecie także wejść od strony miasta po schodach, z których rozpościerają się niezwykłe widoki na okolicę.
Cmentarz żydowski z domem przedpogrzebowym
Początki obecności Żydów w Bzencu sięgają XIV wieku, choć pierwsze pisemne wzmianki o nich pochodzą z XVI wieku. Miasto leżało na ważnym szlaku handlowym łączącym Brno z północnymi Węgrami, co sprzyjało osiedlaniu się społeczności żydowskiej. Żydzi mogli nabywać winnice, wybierać własnych rabinów i sędziów.
Na początku XVII wieku jedna trzecia domów w centrum miasta należała do Żydów. Posiadali sklepy, jatki i własną dzielnicę w pobliżu zamku. Płacili podatki i wykonywali różne obowiązki na rzecz miejscowej szlachty, m.in. pomagali przy winobraniu i dostarczali towary.
W XVII wieku społeczność została niemal całkowicie zniszczona, ale w XVIII wieku liczba żydowskich domów znów rosła – w 1777 roku było ich już 63. W XIX wieku liczba Żydów osiągnęła szczyt: w 1850 roku stanowili oni aż 25% mieszkańców. W 1863 roku zbudowano okazałą synagogę, która przetrwała do 1960 roku.
Od końca XIX wieku liczba Żydów w Bzencu stopniowo malała. W 1930 roku mieszkało ich tam już tylko 138. W czasie II wojny światowej większość została wywieziona do obozów koncentracyjnych – tylko cztery osoby powróciły. Po wojnie powstała niewielka wspólnota, jednak z czasem i ona przestała istnieć.
Cennym świadectwem obecności Żydów w mieście jest zabytkowy cmentarz z XVII wieku z barokowymi i klasycystycznymi nagrobkami oraz obrzędową salą – domem przedpogrzebowym, odrestaurowanym w 1985 roku.
Pałac
Chociaż obecnie pałac w Bzencu znajduje się w stanie częściowej ruiny, nadal warto go odwiedzić. Budowla ta, otoczona parkiem, niegdyś była rezydencją szlachecką, a jej historia sięga XVIII wieku. Obecnie trwają prace konserwatorskie, mające na celu przywrócenie dawnej świetności temu zabytkowi. Nawet w obecnym stanie pałac robi duże wrażenie swoją majestatyczną architekturą.
Wino
Bzenec jest jednym z ważniejszych ośrodków winiarskich Moraw Południowych. Słynie przede wszystkim z odmiany „Ryzlink rýnský” , która wyróżnia się wyjątkowym smakiem i aromatem. W okolicy miasta znajduje się wiele winnic i piwnic winiarskich, gdzie można degustować lokalne trunki oraz dowiedzieć się więcej o tradycjach winiarskich regionu.
W Bzencu organizowane są liczne wydarzenia związane z winem, w tym coroczne festiwale winiarskie, które przyciągają gości z całej Europy. Warto również odwiedzić lokalne piwnice winiarskie, które oferują nie tylko wspaniałe wina, ale także możliwość poznania tajników produkcji tych wyjątkowych trunków.
Warto odwiedzić?
Zdecydowanie tak! Bzenec to doskonałe miejsce dla miłośników historii, architektury, a przede wszystkim – dobrego wina. Malownicza okolica, zabytki oraz niezwykła atmosfera miasta sprawiają, że jest to idealny cel podróży zarówno na weekendowy wyjazd, jak i dłuższy pobyt. Jeśli szukasz miejsca, które pozwoli ci odpocząć od zgiełku wielkich miast i jednocześnie odkryć kawałek autentycznych Czech, Bzenec jest strzałem w dziesiątkę!
Dodatkowo, pobliskie wzgórza i szlaki piesze umożliwiają aktywny wypoczynek w otoczeniu natury. Wizyta w tym mieście to także okazja do spróbowania lokalnych specjałów i poznania serdecznych mieszkańców, którzy chętnie dzielą się swoją wiedzą o regionie.
