Udostępnij
Lub odkrywać miejsca mało znane turystycznie! Jedne z nich łamią wszelkie stereotypy i okazują się być rewelacyjnymi lokalizacjami, a inne wymagają od turysty nieco więcej wysiłku, aby dać się poznać. Wykorzystując majówkę postanowiliśmy dowiedzieć się co zobaczyć w Tarnobrzegu i sprawdzić na własnej skórze, co miasto ma do zaoferowania! Zapraszam! :)
Lubimy odkrywać nowe miejsca, które nie są najpopularniejszymi destynacjami wśród turystów. W ten sposób zauroczyły nas m.in. Tarnów, Gniezno, Bielsko-Biała czy Kowno.
Lokalizacja i dojazd
Tarnobrzeg zlokalizowany jest w województwie podkarpackim tuż nad Wisłą. Oddalony jest on od Kielc o nieco ponad 100 km, a od Rzeszowa o niecałe 70 km. Podróż z Kielc trwa nieco ponad półtorej godziny. Miasto to leży na prawym brzegu Wisły w Kotlinie Sandomierskiej. Tarnobrzeg jest najdalej na północ wysuniętym miastem województwa podkarpackiego.
Miejsca, które wymieniam w tekście oddalone są od siebie i na siłę da się je odwiedzić bez samochodu, ale autem będzie to zdecydowanie wygodniejsze.
Historia miasta
Pisząc o historii Tarnobrzega należy wspomnieć o rodzinie Tarnowskich, którym zawdzięcza swoje istnienie i nazwę. W PRL kreowana była co prawda historia mówiąca o genezie nazwy miasta wśród tarniny, która brzegi zarasta, ale miało to związek z próbą deburżuaizacji i umniejszenia wartości dawnych rodów.
Miasto powstało na prawie magdeburskim, ale przez wiele lat nazywane było w powszechnym użyciu Dzikowem lub Miechocinem. Nazwa Tarnobrzeg dopiero w XIX wieku weszła do świadomości. Osadnictwo w tym regionie sięga X wieku, ale to w 1349 roku Rafał z Tarnowa wziął za żonę dziedziczkę z Wielowsi i rozpoczął tym sposobem nową linię rodu. W XIV wieku również powstał pierwszy warowny zamek w Dzikowie.
Dzisiaj Tarnobrzeg to miasto powiatowe, ale w latach 1975-1998 było ono stolicą województwa tarnobrzeskiego. Co zobaczyć zatem warto w Tarnobrzegu? Spójrzcie sami!
Siarka
Tarnobrzeg przez wielu nazywany jest polską stolicą siarki. Pomimo tego, że wydobycie zostało zakończone to określenie to pozostanie na pewno jeszcze wiele lat. Wszystkie kopalnie siarki zostały zamknięte z powodu braku rentowności wydobycia, a w czasach świetności kopalnia Machów była największą, odkrywkową kopalnią siarki w Europie!
Dzisiaj kopalnie te są zalewane wodą i powstają na nich tereny rekreacyjne. Przykładem takiego przedsięwzięcia jest Jezioro Tarnobrzeskie, o którym za chwilę!
Co zobaczyć w Tarnobrzegu?
Tarnobrzeg nie jest wysoko na liście miejsc, które warto odwiedzić na weekend. Dlatego też postanowiliśmy sprawdzić na własnej co warto tam zobaczyć, a oto efekty naszych poszukiwań i wizyty w Tarnobrzegu!
Pałac Tarnowskich w Dzikowie
To właśnie dzięki rodzinie Tarnowskich Tarnobrzeg powstał i rozwijał się przez lata. Pałac Tarnowskich zlokalizowany jest poza centrum miasta, ale dojazd zajmie Wam tylko kilka minut. Znajduje się przy nim parking, z którego my skorzystaliśmy podczas naszej wizyty.
Pałac otoczony jest pięknym parkiem z wieloma elementami małej architektury takimi jak ławeczki czy fontanny. Znajdziecie w nim także tablice informacyjne oraz kilka pomników przyrody czy też rzekę.
Pierwszy obiekt w tym miejscu powstał prawdopodobnie w XV wieku, a na przełomie XVII i XVIII został przejęty i dostosowany dla siebie przez ród Tarnowskich. Ówczesny zamek posiadał wtedy fortyfikacje, ale w 1830 roku przebudowany został ponownie na rezydencję. W XX leciu międzywojennym pałac spłonął, ale na szczęście część zbiorów udało się uratować. Odbudowany został w 1931 roku.
Do 2007 roku mieściło się tam Technikum Rolnicze, a w 2011 zakończył się remont obiektu i przystosowanie go do funkcji muzealnej.
Dzisiaj w pałacu znajduje się muzeum z interesującymi ekspozycjami. Bilety do niego kosztują 14 zł (normalny i 8 zł (ulgowy), ale w poniedziałki wstęp jest darmowy (trzy wejścia w ciagu dnia).
Muzeum Polskiego Przemysłu Siarkowego
Zlokalizowane w starym spichlerzu Muzea Polskiego Przemysłu Siarkowego nie jest placówką dużą, nie jest też super nowoczesną, ale porusza temat, któremu Tarnobrzeg zawdzięcza swoją dzisiejszą pozycję i wygląd czyli temat siarki. Pisałem Wam już, że miasto to uznawane było za polską stolicę tego żółtego surowca i dzięki niemu mogło się rozwijać. W muzeum czeka na Was wystawa, na które dowiecie się sporo o siarce, tradycjach górniczych związanych z karczmami piwnymi, mundurami, ale także o urządzeniach stosowanych „na kopalni” oraz procesach chemicznych związanych z wydobyciem.
Oprócz wystawy wewnątrz, przed budynkiem znajduje się kilka elementów wystawy plenerowej, związanych z wydobyciem siarki w regionie.
Muzeum czynne jest od 1 kwietnia do 31 października we wtorki, czwartki i piątki od 10.00 do 16.00, w środy od 10.00 do 17.00 , a niedziele od 12.00 do 17.00. Bilety wstępu kosztują 10 zł normalny i 5 zł ulgowy. Muzeum mieści się przy ul. prof. Pawłowskiego 14. Szczegóły na stronie muzeum.
Miejsce to powinno się znaleźć na Waszej liście „co zobaczyć w Tarnobrzegu” bo historia miasta bez siarki potoczyła by się na pewno inaczej!
Regionalne Centrum Promocji Obszaru Natura 2000 Tarnobrzeska Dolina Wisły
Tuż obok pałacu, o którym czytaliście przed chwilą, a właściwie jeszcze na jego terenie znajduje się centrum promocji obszaru Natura 2000 Tarnobrzeska Dolina Wisły. W kilku pomieszczeniach czekają tam na Was różne wystawy dotyczące przyrody, geologii i regionu. Znajdziecie tam akwaria z rybami z lokalnych zbiorników, informacje o przeszłości geologicznej regionu, skamieniałości, okazy siarki i minerałów, owady i wiele innych. Ekspozycja jest niewielka, ale darmowa i na pewno najmłodszym się spodoba!
Centrum znajduje się w dawnych budynkach stajni i ujeżdżalni koni rodziny Tarnowskich. Powstało ono w 2013 roku, a sześć lat później zostało rozbudowane.
Sanktuarium Matki Bożej Dzikowskiej
Właściwie jest to Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a jego fundatorem był Jan Stanisław Amor Tarnowski. Zbudowany on został w 1704 roku, a przylega do niego zespół dominikańskich budynków klasztornych. Kościół zlokalizowany jest bardzo blisko tarnobrzeskiego Rynku.
Wcześniej w tym miejscu istniał drewniany kompleks kościelno-klasztorny. Pierwotnie obiekt znajdował się na skraju Dzikowa, a dzisiaj w centrum Tarnobrzega. Pod kościołem znajduje się krypta, w której pochowani są członkowie rodu Tarnowskich (m.in. fundator kościoła Józef Mateusz Amor Tarnowski czy Artur Tarnowski – ostatni właściciel Dzikowa).
Sanktuarium to leży na szlaku Małopolskiej Drogi św. Jakuba.
Stary Browar Tarnowskich
Obiekt powstał w 1860 roku, a jego założycielami była rodzina Tarnowskich. Jest on jednym z najstarszych zakładów produkcyjnych w powiecie. Podobno produkował on w swoim najlepszym okresie ponad 25 tysięcy hektolitrów piwa rocznie!
Dzisiaj mieści się w nim restauracja i hotel, ale sam budynek z zewnątrz nie zmienił się znacząco.
Rynek
Rynek w Tarnobrzegu jest dość nietypowy. Jest ogromnym placem, ale zabudowa wokół niego jest dość niska. Stare kamienice przeplatają się z nowymi, nie zawsze pasującymi obiektami. Do dyspozycji gości jest kilka ogródków i sporo ławek więc można na pewno chwilę odetchnąć. Podobno nieźle prezentuje się po zmroku – trzeba sprawdzić w przyszłości. Na skraju rynku czeka na Was pomnik Bartosza Głowackiego – bohatera spod Racławic. Dzieciom spodoba się na pewno fontanna w kształcie róży.
W 1888 roku w mieście wybuchł pożar, który zniszczył praktycznie całą zabudowę wokół Rynku, ponieważ była ona drewniana.
Ławeczki
Niedaleko tarnobrzeskiego Rynku (Plac Antoniego Surowieckiego) czekają na Was dwie ławeczki z postaciami ważnymi dla miasta. Pierwsza z nich to Stanisław Pawłowski, który był odkrywcą tarnobrzeskich złóż siarki, a drugą Jan Słomka – wójt Dzikowa z przełomu XIX i XX wieku. Na ławeczkach można posiedzieć i są też dobrym miejscem do zdjęć :)
Synagoga i Cmentarz Żydowski
Wybierając się do innych miast często sprawdzam ich przeszłość w kontekście społeczności żydowskiej. W Tarnobrzegu istniała ona i miała swoją synagogę i cmentarz. Naszą wizytę zaczęliśmy od tego drugiego obiektu, ale niestety jest on zamknięty, a patrząc przez mur na teren kirkutu wiem też, że nie jest odwiedzany. Furtka zamknięta była na kłódkę, a trawa wysoka. Cmentarz ten zlokalizowany jest przy ul. Marii Dąbrowskiej i dzisiaj znajduje się na nim 15 macew i ohel. Powstał on przed 1860 rokiem i został zdewastowany przez Niemców podczas II Wojny Światowej.
Synagoga tarnobrzeska znajduje się przy ul. Szerokiej i powstała w drugiej połowie XIX wieku. Została zdewastowana podczas II Wojny Światowej, a po niej służyła jako magazyn zboża. Dzisiaj znajduje się w niej Biblioteka Miejska.
Jezioro Tarnobrzeskie
Jeszcze kilkanaście lat temu miejsce to nie istniało… Zalew powstał w 2009 roku w ramach rekultywacji terenów pokopalnianych. Wypełniony on został wodą z Wisły, a jego powierzchnia wynosi ponad 455 hektarów. W najgłębszym miejscu ma on prawie 42 metry! Jest to czwarty, najgłębszy sztuczny zbiornik w Polsce.
Dzisiaj jest to teren rekreacyjny. Znajdują się nad nim plaże, ścieżki rowerowe, kąpieliska i przystań. Z roku na rok rozwija się również infrastruktura wokół zbiornika. Znajduje się tam park linowy, parkingi czy obiekty gastronomiczne. Rozważając co zobaczyć w Tarnobrzegu warto pamiętać o tym zbiorniku wodnym!
Gdzie zjeść?
Nasz pobyt w Tarnobrzegu nie był długi, ale zdecydowaliśmy się też coś zjeść. Nasz wybór padł na Stary Browar. W przeciwieństwie do kieleckiej restauracji o takiej samej nazwie, w tym przypadku rzeczywiście znajduje się ona w Starym Browarze, o którym przed chwilą mogliście przeczytać.
Zdecydowaliśmy się na pierogi ruskie, schabowy z frytkami i kapustą oraz policzki wołowe z kaszą – dania były smaczne, obsługa sprawna, a ceny nie najgorsze. My zdecydowaliśmy się usiąść wewnętrz, ale do dyspozycji gości jest także ogródek na dworze.
Lokalne piwo
Wyjeżdżając z Tarnobrzega zwrócił moją uwagę napis informujący o piwach z lokalnego browaru! Nabyliśmy kilka butelek i powiem Wam, że są to ciekawe produkty! Do wyboru macie różne rodzaje w zależności od Waszych upodobań, a osobną serię stanowi cykl z wykorzystaniem konopii. Za butelkę musicie zapłacić około 8 zł.
Browar Tarnobrzeg powstał w 2017 roku w pomieszczeniach dawnego Tarnobrzeskiego Browaru z ponad 120 letnią historią.
Co w okolicy?
Baranów Sandomierski
Niecałe 15 kilometrów dzieli od Tarnobrzega Baranów Sandomierski. To znany w regionie zamek, do którego chyba każdy z regionu przyjechał wraz ze szkolną wycieczką. Najbardziej znanym obiektem w Baranowie Sandomierskim jest znajdujący się tam późnorenesansowy zamek. Jego budowa ukończona została w 1606 roku, a właścicielami była rodzina Leszczyńskich.
Część komnat udostępniona jest doz zwiedzania. Czekają w nich ekspozycje dotyczące zamku, siarki, ale także np kafli piecowych. Zamek posiada piękny dziedziniec z ciekawymi krużgankami.
Na terenie stajni zamkowych znajduje się hotel, w którym możemy zatrzymać się na noc.
Sandomierz
Sandomierza chyba nikomu nie trzeba przedstawiać! Leży on po drugiej stronie Wisły, ale administracyjnie graniczy z Tarnobrzegiem. Rynek, zamek, a może wędrówka śladami Ojca Mateusza? Każdy znajdzie w tym mieście coś dla siebie!
Warto odwiedzić?
Tarnobrzeg należy do miast nieoczywistych turystycznie. Myślę, że nie jest to cel podróży sam w sobie, ponieważ ilość atrakcji turystycznych i infrastruktury nie jest duża, ale może być to dobry przystanek w większej podróży. Bliskość Wisły i innych zbiorników wodnych sprawia, ze Tarnobrzeg może być dobrym miejscem na „relaks nad wodą”.
Odpowiedź na pytanie „co warto zobaczyć w Tarnobrzegu?” nie jest łatwa, ale wytrawne oko turysty na pewno znajdzie coś dla siebie!
