Udostępnij
Wysoczynę odwiedziłem już kilka razy, ale Jihlava, która jest stolicą regionu, nigdy nie została przez nas odkryta… do czasu! Podczas jednego z wyjazdów, potrzebowaliśmy podzielić sobie dłuższą trasę na dwie części i doszliśmy do wniosku, że Jihlava będzie dobrym miejscem na zwiedzanie i nocleg.
Stare Miasto Jihlavy nie jest duże, ale warto zajrzeć do tego miasta odkrywając uroki Wysoczyny. Odwiedzając Telcz, Trzebicz, Zdziar nad Sazawą czy Lipnice nad Sazawą, Jihlavę macie idealnie po środku! Nie jest to miasto, w którym powinniście zaplanować kilka dni zwiedzania, ale zdecydowanie jest warte uwagi!
Lokalizacja i dojazd
Jihlava, po posla nazywana Igławą leży praktycznie w połowie drogi pomiędzy Brnem a Pragą. Jest ona stolicą kraju Wysoczyna, a od autostrady łączącej wspomnianej przed chwilą miasta dzieli ją niecałe 7 km. Właściwie to kawałek autostrady leż w granicach administracyjnych miasta, ale do rynku – Masarykovo náměstí dojedziecie autem w niecałe 10 minut.Do Jihlavy możecie także dojechać pociągiem lub autobusem np. z Brną czy Pragi.
Centrum Jihlavy nie jest duże i spokojnie możecie poruszać się po nim pieszo. Zostawiając samochód pamiętajcie jednak o strefie płatnego parkowania. Miejsca parkingowe mają różne kolory i w zależności od tego, różnić się będzie możliwość i cena parkowania na nich. Z tego co powiedział nam nasz gospodarz, miasto zainwestowało w samochody z kamerami, kto®e jeżdżąc po mieście skanują miejsca i tablice rejestracyjne i od razu wystawiają mandaty. Za parkowanie zapłacicie w parkomatach stojących w mieście.
Jihlava leży w Czechach i na Morawach! Miasto dzieli rzeka Jihlava (Igława). Prawobrzeżna część leży na Morawach, a lewobrzeżna w Czechach.
Jihlava i jej historia w skrócie
Początki Jihlavy datowane są na połowę XIII wieku. Powstała wtedy osada związana była z występującymi w okolicy rudami srebra. Było to wtedy wolne miasto górnicze, które uchodzi za najstarsze miasto górnicze w całej Republice Czeskiej. Pierwsza potwierdzona wzmianka o Jihlabie pochodzi jednak z późniejszego okresu, a konkretnie z 1233 roku.
Układ starego miasta, Jihlava zawdzięcza kodeksowi budowlanemu, który otrzymała od Przemysła Otakara II. Miasto nie ucierpiało podczas wojen husyckich. Przeszło ono na stronę katolików. Mury nie zostały zdobyte, ale miasto ucierpiało gospodarczo z racji zniszczeń na około. Za panowania Jiříego z Poděbrad Jihlava została finalnie zdobyta.
Górnictwo z czasem przestało grać pierwszoplanową rolę i miasto przekształciło się w centrum włókiennicze. Podczas wojny trzydziestoletniej miasto podstępem zostało zdobyte przesz Szwedów. Po opuszczeniu go, w mieście pozostało mniej niż tysiąc mieszkańców. Na przełomie XVIII i XIX wieku nastąpił kolejny rozwój miasta. Co ciekawe, do 1945 roku, Jihlava stanowiła drugą, największą enklawę języka niemieckiego w całym kraju. Miasto zostało dotknięte także przez II Wojnę Światową. Już na jej samym początku spłonęła jihlavska synagoga.
Od 1949 roku Jihlava uzyskała status stolicy regionu, ale 11 lat później straciła go i została przyłączona do Moraw Południowych. Od 2000 ponownie jest stolicą kraju Wysoczyna i obok Karlowych Warów jest najmniejszym miastem-stolicą regionu.
Co warto zobaczyć w Jihlavie?
Jihlava nie jest dużym miastem, ale jeżeli zdecydujecie się na wizytę to bez problemu wypełnicie sobie dzień. Jest co zobaczyć, jest co zjeść więc polecam odwiedziny! Nam nie udało odwiedzić się wszystkich miejsc wartych uwagi, ale napiszemy Wam o wielu, które powinny wystarczyć Wam jako motywację do wizyty!
Rynek
Rynek w Jihlava, a właściwie Masarykovo náměstí to serce starego miasta. Niektórzy twierdzą, że jest on trzecim pod względem wielkości w całe dawnej Czechosłowacji! Odchodzi od niego 12 ulic. Ma on około 33 metrów długości i 90 metrów szerokości. Na placu znajduje się 6 przystanków i przebiegają przez niego wszystkie linie autobusowe i trolejbusowe.
Przy placu tym znajduje się sporo ciekawych obiektów takich jak dwie fontanny, kolumna morowa, Urząd Miasta, Muzeum Wysoczany, restauracje banki i sklepy. Na środku placu czeka na Was jednak niespodzianka. Niestety w wydaniu negatywnym, bo ze środka rynku wyrasta zbudowany w stylu brutalizmu architektonicznego Dom Towarowy. Powstał on w 1983 roku i delikatnie mówić psuje odbiór całego Rynku.
Brama Matki Bożej
To ostatnia zachowana brama miejska. Pierwotnie Jihlava miało ich pięć, a całe było otoczone murami miejskimi. Brama Matki Bożej powstała jako element XIII wiecznego systemu fortyfikacji miejskich. Ma ona 24 metry wysokości i posiada renesansową nadbudowę. Została ona dodana w drugiej połowie XVI wieku. Co ciekawe w Jihlavie do dzisiaj zachowało się około 2/3 obwodu murów otaczających miasto w przeszłości.
Do wnętrza bramy można wejść. Bilet kosztuje 60 CZK dla osoby dorosłej i 40 CZK dla osoby korzystającej z ulg. Nam jednak podczas spaceru wystarczyło obejrzenie bramy z zewnątrz. W środku znajduje się wystawa reprodukcji obrazów Gustava Kruma. W jej skład wchodzi 25 prac związanych z historią miasta. Czeka tam też na Was ekspozycja dotycząca Jihlavy jako twierdzy.
ZOO Jihlava
Z racji wycieczki rodzinnej i faktu, że podczas zwiedzania wybieramy różne atrakcje, żeby wszyscy byli zadowoleni, naszym pierwszy punktem wizyty w mieście było ZOO Jihlava. Znajduje się ono niedaleko Starego Miasta czy ul. Březinovy sady 5642/10. Z centralnego placu miasta – Masarykovo náměstí będziecie jechać autem około 10 minut do celu, a droga na piechotę zajmie Wam około 15 minut. Parking przy samym ZOO jest płatny.
Pomimo, że ZOO ma już swoje lata (jego początki sięgają 1957 roku) to pierwsze nasze wrażenie było takie, że jest bardzo zadbane i stale odświeżane. Myślę, że najlepszym dowodem na jakość tego ZOO jest fakt, że wiele z mieszkających w ZOO zwierząt ma młode.
Spacerując po Zoo trafimy na różne strefy tematyczne. Wśród nich Australijska Farma, Park Hokkaido, Pawilon Azjatycki, Madagaskar czy Matongo. Na terenie całego ZOO znajdziecie tabliczki kierunkowe, a oprócz zwierząt po drodze czeka na Was wiele elementów edukacyjnych i placów zabaw dla najmłodszych. Oczywiście na terenie ogrodu możecie również coś zjeść i kupić pamiątki.
Nie jest to duży obiekt, ale zdecydowany plus, za trasę, którą bez problemu można sobie ułożyć w dwie pętle. Nie lubię ogrodów zoologicznych, w których muszę zastanawiać się kilka razy i wymyślać trasę samemu, a potem się wracać, bo jakiegoś zwierzęcia nie zobaczyliśmy.
ZOO czynne jest przez cały rok, ale godziny otwarcia różnią się w zależności od sezonu. Od maja do września od 8.00 do 18.00, w kwietniu i październiku od 9.00 do 17.00, a od listopada od marca od 9.00 do 16.00. Bilet normalny kosztuje 180 CZK, a ulgowy 120 CZK. Na zwiedzanie zarezerwujcie minimum 3 godziny.
Muzeum Wysoczyny
O Muzeum Wysoczany słyszeliśmy dużo dobrego, ale nam nie starczyło czasu się wybrać. Mieści się ono przy główny placu Jihlavy i powstało w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku. Wystawy dotyczą m.in. gotyku, przyrody Wyżyny Czesko-Morawskiej, geologii, górnictwa i monet.
Muzeum otwarte jest codziennie, oprócz poniedziałków od 9.00-12.00 oraz 12.30-17.00. Bilet wstępu kosztuje 100 CZK dla osoby dorosłej i 50 CZK dla osób korzystających ze zniżek.
Kościół św. Jakuba
Zlokalizowany bardzo blisko Rynku, bo na Jakubské námesti 77, kościół św. Jakuba to gotycka świątynia ufundowana w 1256 roku. Rok później pomimo, że budowla nie była dokończona, to biskup Brunon z Schauenburku poświęcił ją. Dokończenie kościoła przeciągało się jednak w czasie, ukończono ją w XIV wieku (niektóre elementy na początku XV).
Kościół ten był głównem punktem uroczystości z udziałem delegacji papieskiej i cesarza Zygmunta, kończących wojny husyckie. W połowie XV wieku zaprzestano odprawiania mszy w kościele, prawdopodobnie z powodu jego złego stanu. Pod koniec XV wieku udało się znaleźć pieniądze i wyremontowane zostały wieże i dach kościoła. W 1523 roku kościół ucierpiał podczas wielkiego pożaru miasta. Kilkadziesiąt lat minęło, zanim udało się w pełni go zrekonstruować.
Na przestrzeni wieków była to świątynia katolicka, ale miała także swój epizod protestancki.
Podziemia Jihlavy
Jihlava znana jest w Czechach ze swoich podziemi. Są one drugie pod względem długości w całej Republice Czeskiej. Ich długość szacowana jest na około 25 kilometrów, ale do zwiedzania udostępniony jest ich niewielki kawałek. Podziemia powstały na skutek połączenia piwnic, które powstawały od XVI wieku. W niektórych miejscach mają one trzy poziomy.
Podczas zwiedzania wchodzimy kilkanaście metrów pod ziemię. Oglądamy pomieszczenia i korytarze z różnych okresów, a podczas spaceru poznajmy historię miasta, górnictwa oraz różnorodne aspekty techniczne związane z funkcjonowaniem podziemi. Służyły one prawdopodobnie do przechowywania różnego rodzaju towarów, a powodem ich powstania był aspekt ekonomiczny. W czasach wojny podziemia służyły jako schron. Niestety w latach 60 XX wieku podziemia zaczęły osiadać, a metodą ratunkową, którą wtedy zastosowano było zabetonowanie ich. Podziemia pierwszy raz udostępnione zostały dla turystów w 1936 roku, później w latach 1949-1969, a finalnie od 1990 roku.
Podziemia czynne są w kwietniu od 10.00 do 16.00, w maju od 9.00 do 16.00, od czerwca do sierpnia od 9.00 do 17.00, we wrześniu od 10.00 do 17.00, a w październiku od 10.00 do 15.00.
Najciekawszym dla mnie elementem wycieczki po podziemiach jest tzw. Lśniący korytarz. Znajduje się on około 10 metrów pod ziemią, więc teoretycznie żadne światło z powierzchni nie ma prawa tu dotrzeć. Po zgaszeniu światła jednak, po chwili zaczynamy dostrzegać kontury otoczenia, a światło latarki skierowane na ścianę skalną sprawia, ze zaczyna ona świecić sama. Różne teorie pojawiały się na przestrzeni lat dotyczące tego zjawiska. Jedni twierdzili, że to fosfor z kości mnichów, którzy nad nami są pochowani, inni, że to brama do innego wymiaru. Ze ścian pobrane zostały w 1978 roku próbki i dały one ciekawy wynik. Ściana składa się z trzech minerałów – wurtzytu, willemitu i barytu. Pierwszy z nich reaguje na światło, drugi na promieniowanie UV, a trzeci jest spoiwem.
Cmentarz Żydowski w Jihlavie
Miejscem, o którym dowiedziałem się podczas pobytu i nie starczyło czasu na odwiedzenie go jest Cmentarz Żydowski w Jihlavie. Lokalna synagoga została spalona podczas II Wojny Światowej, ale cmentarz przetrwał te trudne dla społeczności żydowskiej czasy. Znajduje się on około 1,5 kilometra od centrum i zachowało się na nim około 1200 nagrobków, a wśród nich rodzice znanego, związanego z regionem kompozytora Gustava Mahlera.
Gdzie zjeść?
Turystyka kulinarna to gałęź turystyki, którą szanuję mocno dlatego kilka polecajek od nas. Pierwszym miejscem, które mieliśmy w planie odwiedzić był lokalny browar. W całej Republice Czeskiej browarów istnieje bardzo dużo, a wiele z nich mają także swoje restauracje, które zazwyczaj serwują dobrą kuchnię!
Jihlava także posiada swój browar – Pivovar Ježek. To miejsce z tradycjami sięgającymi 1861 roku. My zdecydowaliśmy się na obiad w restauracji przy browarze. Dania były smaczne i domowe, a ceny akceptowalne. Restauracja. jaki browar znajdują się przy ul. Vrchlického 2084.
Na naszych wyjazdach często mamy postanowienia, że będziemy sobie przygotowywać śniadania sami, ale nie zawsze ich dotrzymujemy. W Jihlavie odwiedziliśmy na śniadanie Całe Ignac. To miejsce zlokalizowane tuż przy centralnym placu miasta. Oferuje wypalaną na miejscu kawę i różnego rodzaju śniadania na słodko i na słono. To był dobry wybór, ale pamiętajcie, że lokal nie jest duży, a w godzinach porannych chętnych na śniadanie nie brakuje.
Będąc w Jihlavie odwiedziliśmy także Restaurację Guesto położoną niedaleko wspomnianej już Całe Ignacy. Guesto to miejsce, gdzie możecie napić się piwa ale także zjeść coś dobrego. W tym wypadku skusiliśmy się na burgera, schabowego z ziemniakami i smażony ser – wyszliśmy uśmiechnięci i najedzeni.
Warto wrócić jeszcze do browaru Ježek. Będąc w nim na obiedzie skusiliśmy się na smażony ser, gulasz z knedlikami i tradycyjną czosnkową. Nie wiem, czy to jakaś ogólna zasada, ale wybierając lokalny browar na obiad czy kolację zazwyczaj trafiamy na naprawdę dobrą kuchnię, może to jest podpowiedź rprzy poszukiwaniach lokali w miejscach, których nie znacie?
Co w okolicy?
Jihlava jest stolicą kraju (regionu) Wysoczyna. Region ten obfituje w niezwykłe miejsca, z których trzy wpisane są na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Oczywiście oprócz nich znajdziecie tam jeszcze więcej niezwykłych lokalizacji. Na wspomnianą listę wpisany jest Telcz z niezwykłym rynkiem z kolorowymi kamienicami, Trzebicz z Bazyliką św. Prokopa oraz dawną Dzielnicą Żydowska oraz Zdziar nad Sazawą z wyjątkowym sanktuarium św. Jana Nepomucena na Zielonej Górze.
Klasyka to dla Was za mało? Wysoczyna oferuje różnorodne inne atrakcje dla dorosłych i dla dzieci. Wśród ciekawych miejsc warto wymienić także np. zamek Lipnice nad Sazavou, gdzie tworzył Jaroslav Hašek, znajdujące się niedaleko Lipnickie Kamieniołomy z rzeźbami ust, ucha i nosa czy Jaroměřice nad Rokytnou z niezwykłym pałacem, kościołem i ogrodami!
Wysoczyna to także region idealny na wędrówki piesze i rowerowe. Czeka na Was sporo szlaków, dzięki którym odkryjecie jeszcze więcej ciekawych miejsc! Zajrzyjcie na stronę vysocina.eu i odnajdźcie więcej inspiracji na wyjazd!
Warto odwiedzić?
Jihlava nie jest top destynacją turystyczną, ale będą stolicą Wysoczany zyskuje. Warto do niej zajrzeć i pospacerować po starym mieście i zajrzeć do podziemia i do ZOO, a do tego pewnie coś zjeść, ale planując wycieczkę uwzględnijcie też inne miejsca na Wysoczynie, aby Wasz wyjazd był pełny. Jihlava ma około 50 tysięcy mieszkańców więc w Polsce jest to wielkość miasta powiatowego i pomimo tego, że nie jest duże to ma swój urok.
