Muzeum twarożków – Ołomuniec

O serkach ołomunieckich słyszałem już wiele. Najczęściej kończyło się na tym, że ich zapach odbiega dość mocno od kanonu zapachów akceptowalnych. Musiałem się o tym przekonać na własnej skórze. Muzeum twarożków nie znajduje się w samym Ołomuńcu, ale w położonych niedaleko Loszticach. Zapraszam Was na relację z wizyty w tym miejscu!

Muzeum Twarożków – lokalizacja i dojazd

Mój pobyt w Ołomuńcu spowodowany był głównie serkami. Jak wiecie, podczas moich podróży aspekt kulinarny ma ogromne znaczenie. Jak tylko przeczytałem o muzeum serków (twarożków) ołomunieckich wiedziałem, że muszę je odwiedzić. Położone jest ono w miejscowości Losztice, która znajduje się około 30 km od Ołomuńca. Jeżeli nie macie winiety to musicie jechać bocznymi drogami, ale okolica jest fantastyczna. Lostice to miasto zamieszkałe przez 3 tysiące osób. Muzeum, znajdujące się w tej miejscowości opowiada o historii serów, znajduje się tam także sklep firmowy  różnorodnymi serami.

Ołomuniec położony jest około 4 godzin od Kielc i jest stolicą Ołomunieckiego Kraju w Czechach. Samo miasto jest bardzo ładnie i zaskoczyło mnie swoją architekturą, zabytkami oraz niesamowitą okolicą. O mieście jednak rozpisze się kiedy indziej.

Historia twarożków

Ołomunieckie tvarożki, znane również pod nazwą serki ołomunieckie (w języku czeskim „Olomoucké tvarůžky”, a w gwarze morawskiej „Olomoucké syrečky”), to wyjątkowy produkt spożywczy, który zyskał uznanie nie tylko w Czechach, ale również poza granicami kraju. Są to miękkie sery dojrzewające, które odznaczają się wyrazistym, intensywnym zapachem, często określanym jako charakterystyczny lub „przenikliwy”. Ich specyficzny aromat jest jedną z cech, którą najbardziej się je ceni, choć niektórym może wydawać się nieco kontrowersyjny ze względu na swoją intensywność.

Jedną z kluczowych cech ołomunieckich tvarożków jest ich niska zawartość tłuszczu, która nie przekracza 1%. To sprawia, że są one atrakcyjnym wyborem dla osób dbających o linię i poszukujących produktów mlecznych o obniżonej kaloryczności. Niewielka ilość tłuszczu nie umniejsza jednak ich wartości smakowej – są wyjątkowo smaczne i często używane jako składnik różnych potraw.

Sól jest głównym i praktycznie jedynym konserwantem stosowanym w procesie wytwarzania tych serów, co nadaje im dłuższą trwałość i pomaga zachować naturalny smak. Współcześnie, kiedy konsumenci coraz częściej poszukują żywności bez dodatku sztucznych konserwantów, ołomunieckie tvarożki zyskują na popularności jako produkt naturalny i tradycyjny.

Pierwsze historyczne wzmianki o ołomunieckich tvarożkach można odnaleźć już w XVI wieku, co świadczy o długiej i bogatej historii tego produktu. Stały się one istotną częścią kultury i dziedzictwa kulinarnej Moraw, a ich reputacja rozprzestrzeniła się daleko poza granice regionu.

Sery te zyskały na znaczeniu, zwłaszcza pod koniec XIX wieku, kiedy to Josef Wessels otworzył w miejscowości Lostice pierwszą manufakturę specjalizującą się w ich produkcji. Dzięki rozwojowi technik produkcyjnych i udoskonaleniu procesów dojrzewania, ołomunieckie tvarożki zaczęły być wytwarzane na większą skalę, co pozwoliło na ich szeroką dystrybucję i zapoznanie z nimi szerszej grupy konsumentów.

Współcześnie ołomunieckie tvarożki są uznawane za narodowy skarb kulinarny Czech i cieszą się ochroną geograficzną na poziomie Unii Europejskiej jako produkt o chronionej nazwie pochodzenia. Ich wyjątkowy smak i tradycja sprawiają, że są częstym wyborem nie tylko wśród mieszkańców Moraw, ale także wśród wielbicieli serów na całym świecie.

Często serwowane są jako przekąska, składnik sałatek, a także jako dodatek do gorących potraw, gdzie ich wyrazisty smak potrafi nadać niepowtarzalnego charakteru nawet najprostszym danim. Idealnie komponują się z piwem, co czyni je popularnym wyborem w czeskich piwiarniach i restauracjach.

Muzeum Twarożków

Muzeum serków ołomunieckich, które znajduje się w malowniczej lokalizacji przy Rynku, to prawdziwe centrum edukacyjne, gdzie odwiedzający mogą zagłębić się w fascynujący świat produkcji tych wyjątkowych serów. Wejście do muzeum kosztuje 85 koron czeskich, natomiast dla osób uprawnionych do ulg, takich jak uczniowie, studenci czy seniorzy, przewidziano bilet w cenie 65 koron.

Przed rozpoczęciem wizyty, aby w pełni poczuć atmosferę miejsca, odwiedzający mają do dyspozycji firmowe fartuchy i czapki, które służą jako świetny rekwizyt do zabawnych zdjęć. Muzeum udostępnia również różnorodne znaki i gadżety, które mogą być wykorzystywane do tworzenia pamiątkowych fotografii.

Ekspozycja muzealna zabiera gości w podróż przez czas, ukazując bogatą historię ołomunieckich tvarożków. Odwiedzający Muzeum Twarożków mogą zapoznać się z tradycyjnymi metodami ich powstawania, które sięgają wieków wstecz, oraz zobaczyć, jak ewoluowały techniki ich produkcji na przestrzeni lat. Muzeum oferuje szeroki wachlarz archiwalnych materiałów, w tym fotografie, dokumenty i inne eksponaty, które opowiadają o firmie i ludziach zaangażowanych w produkcję tych serów.

Atrakcją, która często wzbudza zainteresowanie i uśmiech na twarzach gości, jest symulator robienia serków. Niegdyś twarożki były wyrabiane za pomocą nóg – to niezwykle fizyczna metoda produkcji. Dziś odwiedzający mogą sprawdzić się w tej niestandardowej czynności, a symulator pozwala na zabawne doświadczenie, które daje szansę na porównanie swoich umiejętności z tradycyjnymi metodami wytwarzania serów. Chociaż to tylko symulacja, wielu odwiedzających podejmuje wyzwanie, aby zobaczyć, jak by sobie poradzili w tej roli, a swoje rezultaty mogą porównywać z wynikami innych „serowarów”.

Na wystawie można również zobaczyć buty, które obecnie są używane w wytwórni, lecz już nie służą do ubijania serów. Zamiast tego, prezentowane są one jako ciekawostka historyczna i dowód na to, jak zmieniły się techniki produkcji. Buty te są świadectwem przeszłości i jednocześnie pokazują, jak daleko zaszła technologia i jak bardzo unowocześnił się proces wytwarzania.

Zakończeniem wizyty w muzeum często bywa degustacja, gdzie można spróbować różnych rodzajów tvarożków i doświadczyć bogactwa ich smaków. Niektóre wersje są łagodniejsze, inne bardziej wyraziste, co pozwala każdemu znaleźć coś dla siebie. Jest to również doskonała okazja do zakupu serków bezpośrednio z muzealnego sklepiku, aby móc cieszyć się ich wyjątkowym smakiem również po powrocie do domu.

Twarożkowy sklep

W Muzeum znajdziecie także sporo przepisów na wykorzystanie tych nietypowych serków, a na końcu zwiedzania macie możliwość odwiedzenia sklepu, w którym znajdziecie wszystkie produkty z wytwórni oraz inne sery. My zaopatrzyliśmy się w tradycyjne twarożki, kąski serowe z czosnkiem oraz z chilli, tycinki (paluszki) oraz ciastka z twarożkiem ołomunieckim. W sklepie znajduje się także stoisko, gdzie możemy zaopatrzyć się w lokalne wina. I my butelkę dla siebie wybraliśmy.

Czy serki są śmierdzące? Tak! Są i mało jadłem rzeczy o tym kalibrze zapachu. Czy są dobre? Nie są złe, a zwłaszcza kąski z dodatkami przypadły mi do gustu! :) Jest to na pewno coś ciekawego i tradycyjnego więc jeżeli będziecie w okolicy to Muzeum twarożków powinno znaleźć się na Waszej liście! :) Ja wolę chyba inne sery, ale i ten po piwa sprawdzi się dobrze! :)