Udostępnij
Odwiedzając Tarnów kilka miejsc, musicie odwiedzić obowiązkowo! Na pewno zajrzyjcie na Rynek, do Ratusza czy plac, na którym stała synagoga. Dzisiaj o miejscu, które również warto do listy dopisać, a jest nim Muzeum Etnograficzne w Tarnowie, a konkretnie znajdująca się w nim wystawa o Romach!
Muzeum Etnograficzne jest jednym z oddziałów Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Oprócz niego w skład placówki wchodzą także Ratusz – Galeria Sztuki Dawnej, Muzeum Historii Tarnowa i Regionu, Galeria „Panorama” Regionalne Centrum Edukacji o Pamięci, Muzeum Zamek w Dębnie, Zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu, Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach oraz Muzeum Pamiątek po Jana Matejce „Koryznówka” w Nowym Wiśniczu.
Lokalizacja
Muzeum Etnograficzne w Tarnowie zlokalizowane jest w centrum miasta, przy ul. Krakowskiej 10. Od Rynku miejskiego dzieli Was 5 minutowy spacer (około 450 metrów).
Muzeum Etnograficzne w Tarnowie – bilety i godziny otwarcia
Muzeum otwarte jest w zależności od sezonu. Od poniedziałku do wtorku czynne jest od 9.00 do 15.00, a w piątki od 9.00 do 17.00. W sezonie (1 V – 30 IX) możemy zwiedzać je także w soboty i niedziele od 10.00 do 15.00, a poza sezonem tylko w niedziele od 10.00 do 14.00. Nie są to godziny idealne dla turysty, ale planując wyjazd może uda Wam się tak przygotować harmonogram dnia, aby miejsce to odwiedzić.
Bilet do muzeum kosztuje 10 zł, a normalny 7 zł. W niedzielę wejście na wystawę jest darmowe, z czego warto skorzystać. Jeżeli planujecie odwiedzić również inne placówki muzealne w Tarnowie takie jak Ratusz, Muzeum Okręgowe na Rynku czy Muzeum Historii Tarnowa i regionu to warto zaopatrzyć się w karnet, który kosztuje 30 zł (normalny) i jest ważny przez 30 dni.
Historia muzeum i wystawy
Muzeum ma swoją siedzibę w zabytkowym dworku podmiejskim z XVIII wieku. Początkowo muzeum opierało się na niewielkiej liczbie eksponatów, ale dzisiaj ma ich ponad 5000 w kolekcji. Dotyczą one etnografii regionu tarnowskiego, a tylko cześć poświęcona jest Romom.
Początkiem tej kolekcji była zorganizowania w 1979 roku pierwsza w Polsce wystawa o Romach. Dała ona także początek działowi w muzeum, który zajmuje się historią i kulturą Romów. Wystawa, którą możemy oglądać powstała w 1990 roku z okazji odbywającego się pod Warszawą IV Kongresu Romów.
Wystawa o Romach
Ekspozycję dotyczącą Romów możemy podzielić na dwie części. Pierwszą z nich jest wystawa plenerowa „Tabor”, którą możecie zobaczyć wyżej. Zawiera ona różnorodne obiekty, a jednymi z ciekawszych są wozy taborowe, w których Romowie podróżowali i żyli. Warto wiedzieć, że przez wiele lat odbywały się w mieście inscenizowane tabory, które ściągały do Tarnowa rzesze turystów.
Druga część wystawy poświęconej Romom znajduje się w pomieszczeniu. Dowiemy się na niej skąd przybyli Romowie i jaka jest ich historia. Dowiecie się sporo o romskich tradycjach, strojach i atrybutach, które się z nimi kojarzą. Poznacie tam także zasady, jakie w społecznościach romskich panują oraz zróżnicowanie ich na terenie Polski i Europy.
Warto zwrócić uwagę także na fragment ekspozycji poświęcony współczesnym Romom. Znajdziecie tam fragment dotyczący bohaterów kampanii społecznej „Jedni z wielu” i ich zdjęcia wykonane przez Gada Evansa Wyatta.
Warto dodać, że w Tarnowie istnieje społeczność romska, która częściowo brała aktywny udział w tworzeniu muzeum. W przeszłości istniała również restauracja z kuchnią romską, ale przestała działać.
Porajmos – zagłada Romów podczas II Wojny Światowej
Ważnym aspektem, o którym nie mówi się zbyt często jest zagłada Romów podczas II Wojny Światowej. Miała ona te same podstawy ideowe (zagrożenie dla czystości rasy) co Holokaust i dosięgnęła według szacunków ponad pół miliona osób. Określenie szczegółowej liczby jest trudne, ponieważ część z nich nie miała dokumentów ani meldunku.
Początkowo Heinrich Himmler miał w planie stworzyć „rezerwat dla czystych rasowo” Cyganów, ale w listopadzie 1943 roku zrównał ich on z ludnością Żydowską i nakazał jednakowe traktowanie. Umieszczani oni byli w obozach koncentracyjnych i oznaczani brązowym trójkątem. A Auschwitz-Birkenau w podobozie przeznaczonym dla ludności cygańskiej przebywało ponad 23 tysiące osób.
Język Romów
Osobny fragment ekspozycji poświęcony jest językowi romskiemu (romani čhib). Możemy poznać jego zasady, litery, a także posłuchać go. Jest to język indoeuropejski z gałęzi nowoindyjskiej języków indoaryjskich. Z racji tego, że poszczególne jego dialekty różnią się od siebie, przez wielu badaczy jest traktowany jako grupa języków, a nie jako jeden język.
Muzeum Etnograficzne w Tarnowie – warto odwiedzić?
Ekspozycja dotycząca Romów w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie nie jest duża, ale zawiera sporo ciekawych informacji. Jeżeli będziecie w tym mieście, to skorzystajcie z okazji i wybierzcie się poznać historię, kulturę i zwyczaje osób, które często mieszkają obok Was w miastach i wsiach.
Co zobaczyć w Tarnowie?
Tarnów jest bardzo ciekawym miastem i znajdziecie tam wiele ciekawych miejsc, które warto odwiedzić! Jeżeli potrzebujecie podpowiedzi, to czeka na Was artykuł – Co zobaczyć w Tarnowie?