Udostępnij
Z zewnątrz niepozorny dom stojący przy niepozornej ulicy w mieście Litomyśl, ale jego wnętrze skrywa niesamowitą historię! Nie każdy w Polsce słyszał o postaci Josefa Váchala, ale w Republice Czeskiej jest on bardzo znany! Portmoneum to miejsce poświęcone jego twórczości, a ta jest bardzo ciekawa!
Swoją nazwę miejsce to zawdzięcza Josefovi Portmanowi. Był on kolekcjonerem sztuki i fascynatem twórczości Josefa Váchala. Poprosił on twórcę o pomalowanie jego domu, ale o tym za chwilę.
Lokalizacja
Portmoneum zlokalizowane jest przy ul. Terézy Novákové 75 w mieście Litomyśl (Kraj Pardubicki) w Republice Czeskiej. Jest to niewielka uliczka, przy której możecie zaparkować samochód. Portmoneum jest też w zasięgu spaceru od najważniejszych miejsc w mieście (pałac z listy UNESCO czy Rynek).
Bilety i godziny otwarcia Portomoneum
Muzeum Josefa Váchala – Portmoneum czynne jest w kwietniu i październiku w weekendy od 9.00 do 12.00 i od 13.00 do 17.00, a od maja do września codziennie oprócz poniedziałków od 9.00 do 12.00 i od 13.00 do 17.00. Możliwe jest także zwiedzanie w innych terminach, po wcześniejszym umówieniu.
Bilet do muzeum kosztuje 70 CZK (normalny) i 50 CZK (ulgowy). Można skorzystać także z biletów rodzinnych. Do darmowego wejścia uprawnione są dzieci do 6 roku życia, a w pierwszy czwartek każdego miesiąca wstęp jest darmowy dla wszystkich.
Więcej na stronie www.portmoneum.cz.
Josef Váchal
Był to twórca niedoceniany za życia. Urodził się w 1884, a zmarł w 1969 roku. W Portmoneum największe wrażenie robią jego malowidła, ale był on także rzeźbiarzem, ilustratorem i pisarzem. Co ciekawe, książki pisał, drukował, ilustrował i oprawiał sam. Ich nakłady nie przekraczały 20 egzemplarzy, a ich ceny dzisiaj osiągają astronomiczne kwoty.
Josef Váchal w 1902 roku ukończył naukę jako księgarz (w praskiej księgarni Waitzmana). Dwa lata później wrócił do Pragi, aby uczyć się w kierunku grafiki i malarstwa. Służył w wojsku podczas I Wojny Światowej. Po II Wojnie Światowej, w czasach komunizmu wena opuściła artystę i tworzył znacznie mniej. Zmarł w 1969 roku i pochowany został w Radimie.
Ekspozycja
Ekspozycja znajduje się w dawnym domu Josefa Portmana. Poprosił on artystę o pomalowanie dwóch pomieszczeń (wraz ze sprzętami). Efekt możemy podziwiać do dzisiaj. Drogi obu Josefov rozeszły się, gdy Váchal umieścił Portmana w jednej ze swoich powieści w roli chciwego hrabiego. W 1975 roku budynek ucierpiał z powodu uderzenia pioruna i wywołanego przez niego pożaru. W 1991 roku kupił go Ladislav Horáček, który był równie wielkim fanem twórczości Váchala, co Portman. Nadzorował on prace konserwacyjne i renowacyjne, a w 1993 roku obiekt został otwarty dla publiczności. Po śmierci właściciela, w 2016 roku kupił go Kraj Pardubicki i przekazał Muzeum Regionalnemu.
Na parterze budynku znajdują się dwa w pełni pomalowane pomieszczenia oraz sala wejściowa. Na piętrze mieści się sala warsztatowa z ciekawą animacją na ścianie.
Wśród malowideł na parterze możemy doszukiwać się nawiązania do różnych religii i symboli. Twórczość Váchala krążyła wokół różnych elementów, a obok Maryi pojawiają się na ścianie demony i różne mityczne stworzenia. Wiele osób twierdzi, że prezentowana twórczość artysty jest na granicy szaleństwa, ale badacze dość dokładnie przeanalizowali namalowane przez niego sceny.
Wśród znajdujących się na miejscu malowideł opisany został widok ze szczytu Jaworšček w Słowenii, są przedstawienia żywiołów czy sceny z powieści.
Warto odwiedzić?
Portmoneum to miejsce niepozorne z zewnątrz, ale w środku robi spore wrażenie. Malowidła mają w sobie coś magicznego i tajemniczego. Cała twórczość Josefa Váchala jest lekko mroczna i oderwana od realiów dzisiejszego świata, ale może właśnie dzięki temu ma fanów na całym świecie. Warto pamiętać, że Josef Váchal był wszechstronnie uzdolniony artystycznie i realizował swoje pasje na różnych płaszczyznach, co zdecydowanie sprawia, że jest artystą wartym poznania.
Ulica Josefa Váchala
Będąc na Rynku w Litomyślu, warto skręcić w ulicę Josefa Váchala. Nie jest ona co prawda długa, ale ozdobiona jest ilustracjami z jego dzieła „Krvavý román”. Koniecznie rzućcie oko, bo robi wrażenie!
Co w okolicy?
Litomyśl to miasto wyjątkowe i oprócz Muzeum Josefa Váchala, warto zobaczyć też inne znajdujące się w nim obiekty. Niezwykły i wpisany na światową listę dziedzictwa UNESCO pałac, twórczość Bedřicha Smetany, piękne kościoły i ciekawy Rynek to nie wszystko!
Jeżeli ciekaw Was to miasto to zapraszam do tekstu, który jest mu poświęcony – Litomyśl.
PS. Praktycznie po drugiej stronie ulicy znajduje się browar Veselka, gdzie można spróbować dobrego lokalnego piwa!
