Skansen Stara Lubovna – wycieczka przez stulecia

Stara Lubovna kojarzyć się Wam może ze znajdującym się tam niezwykłym zamkiem. Znajdziecie tam jednak więcej ciekawych obiektów. Skansen Stara Lubovna jest jednym z nich i z czystym sumieniem polecam odwiedziny przy okazji wizyty we wspomnianym już zamku.

Skansen Stara Lubovna oraz zamek administrowane są przez Ľubovnianske múzeum.

Lokalizacja i dojazd

Skansen Stara Lubovna znajduje się u podnóża zamku i idąc od parkingu zamkowego na pewno go nie przegapicie. Położony jest on obok miasta Stara Lubovna (pol. Lubowla). Od granicy z Polską (Piwniczna-Zdrój) skansen oddalony jest o około 20 kilometrów. Wizytę w tym miejscu możecie zaplanować, jadąc w stronę Popradu czy też Preszowa lub dalej do Koszyc.

Parking znajduje się tuż obok wejścia do skansenu i jest to zasadniczo parking zamkowy. Kosztuje on 5 euro i nie obowiązują na nim limity czasowe. Możecie na spokojnie zwiedzić i zamek i skansen, a jeżeli macie ochotę może również znajdujące się pomiędzy nimi Muzeum Militarne.

Skansen Stara Lubovna – godziny otwarcia i bilety

Skansen Stara Lubovna ma wiele godzin otwarcia wspólnych z zamkiem. Łączy je także fakt, że w listopadzie i grudniu są zamknięte (otwierają się po Świętach Bożego Narodzenia więc kawałek grudnia w sumie będą otwarte. W pozostaje części roku godziny otwarcia wyglądają następująco:

• od maja do września – od poniedziałku do niedzieli w godzinach 9.00 – 19.00
• od połowy do końca września – od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 18.0
• w październiku – od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00 – 17.00
• od zakończenia Świat Bożego Narodzenia do końca marca zamek Stara Lubovna jest czynny, ale skansen otwarty jest tylko dla grup powyżej 30 osób, które dokonają wcześniejszej rezerwacji
• w kwietniu – od poniedziałku do niedzieli w godzinach 10.00 – 18.00

Na tablicy informacyjnej na miejscu godziny delikatnie się różniły, ale myślę, że strona internetowa jest prostsza do aktualizacji niż tablica.

Bilety do skansenu możecie kupić osobno lub połączone z biletem do zamku. Jeżeli chodzi o bilet solo to kosztuje on 4 Euro dla osoby dorosłej, 2,5 Euro dla dzieci (6-19 lat) oraz 3 Euro dla studentów i seniorów. Bilet rodzinny kosztuje natomiast 6 Euro i mogą na nim wejść dwie osoby dorosłe i od jednego do 4 dzieci w wieku do 15 lat.

Jeżeli zdecydujecie się na zakup biletu łączonego, to zapłacicie odpowiednio 10 Euro, 6 Euro oraz 7 Euro, a za bilet rodzinny 19 Euro. Jeżeli planujecie wizytę w obu tych miejscach to bilet łączony opłaca się dużo bardzie!

Na teren skansenu i zamku niestety nie są wpuszczane zwierzęta. Robienie zdjęć jest bezpłatne. Znalazłem informację, że w pierwszą niedzielę miesiąca wstęp do skansenu jest darmowy.

Planując wizytę w skansenie zajrzyjcie na stronę i sprawdźcie kalendarz odbywających się w nim wydarzeń.

Historia skansenu

Skansen Stara Lubovna otwarty został w 1985 roku, ale plany jego powstania sięgają sporo wcześniej. Pokazuje on historię regionów Górnego Spiszu i Szarysza, ich tradycje i codzienne życie. Historycznie był to region wyjątkowy bo mieszkali tutaj obok siebie Rusini, Górale, Niemcy Żydzi i Romowie co dało ciekawą mieszankę kulturową.

Wioska pod zamkiem, która stała się dzisiejszym skansenem zaczęła powstawać w latach siedemdziesiątych, aby we wspomnianym już 1985 otworzyć się dla turystów.

Obiekty na ekspozycji

Skansen Stara Lubovna na swoim terenie posiada 32 obiekty mieszkalne i gospodarcze z regionu. Najbardziej charakterystycznym i rzucającym się w oczy tuż po wejść jest cerkiew grekokatolicka św. Michała Archanioła z Matysovej. Pochodzi ona z 1833 roku i góruje nad pozostałymi obiektami. W środku czeka na Was bardzo ciekawy ikonostas. Do skansenu kościół trafił w 1979 roku, a w 1991 roku został ponownie konsekrowany i pełni funkcje religijne podczas świąt.

Spośród innych obiektów wyróżnić należy „apartamentowiec” z Wielkiego Lipnika z 1922 roku, sezonowe siedliska i dom pasterza z Litmanovej, spichlerz i dom gminy z Wielkiej Leśnej, zagroda i dom rodzinny z Udol czy domy z Jarabina i Jakubana. W skansenie znajdziecie obiekty religijne, mieszkalne, rzemieślnicze i edukacyjne.

Oczywiście na miejscu czeka na Was więcej obiektów niż te wymienione, a każdy z nich skrywa swoją historię, którą możecie poznać także w języku polskim (karty z opisem po polsku znajdują się wewnątrz obiektów w specjalnych „przegródkach” na ścianie.

Oprócz obiektów muzealnych w postaci budynków, skansen też stara się pokazać wiejskie życie w praktyce. Spacerując po jego terenie spotkać możemy także zwierzęta hodowlane takie jak kozy czy konie.

Na zwiedzenie całego obiektu przeznaczcie około 1-2 godziny. Skansen Stara Lubovna wyposażony jest w kody QR, które odsyłają do informacji o każdym obiekcie na YouTube, ale te są w języku słowackim.

Skansen Stara Lubovna – wnętrza

Większość obiektów w skansenie jest otwarta dla zwiedzających. Nie zawsze możemy wejść do samych pomieszczeń, ponieważ znajduje się w nich sporo eksponatów, ale zajrzeć przez okno i drzwi zawsze.

Możemy zatem wejść do stojącej tam drewnianej cerkwi św. Michała Archanioła, która w środku robi jeszcze większe wrażenie niż na zewnątrz. Cerkiew jednak to nie wszystko. Wnętrza budynków, tak jak na dobry skansen przystało przygotowane są tak, jakby właściciele przed chwilą wyszli na chwilę na pole lub w inne miejsce i pozostawili swoje rzeczy tak, jak na co dzień ich używali. W skansenie położony jest nacisk na detale więc oprócz generalnego wyglądu pomieszczeń możemy zobaczyć, wiszącą laskę, suszące się pranie czy też elementy związane z ludowymi zwyczajami i przesądami.

Wprawni widzowie znajdą także we wnętrzach utrwalone chwile z życia na wsi takie jak Święta, narodziny i wychowanie dziecka czy ślub. Fani dawnych zabawek ucieszą swoje oczy na niewielkiej ekspozycji dotyczącej właśnie tej tematyki.

Zamek Stara Lubovna

Obiektem, który góruje nad okolicą i jest jednym z głównych powodów wizyty turystów w tym regionie jest zamek. Powstał on na przełomie XIII i XIV wieku i był strażnicą szlaku handlowego. Przez lata był on pod panowaniem królów polskich w ramach pożyczki zaciągniętej przez Zygmunta Luksemburskiego.

Więcej o zamku dowiecie się z tekstu – Zamek Stara Lubovna.

Warto odwiedzić?

Planując wizytę na zamku wiedziałem, że muszę odwiedzić także skansen Stara Lubovna. Po pierwsze to ciekawe miejsce, prowadzone z pasją, ale po drugie i chyba równie ważne, ze skansenu mamy ciekawy widok na sam zamek. Skansen ten to miejsce, gdzie dowiemy się sporo o słowackiej wsi, a większość obiektów posiada informacje w języku polskim, co jest kolejnym argumentem, dlaczego warto go odwiedzić.

Większość turystów z Polski odwiedza te okolice w celu odwiedzenia zamku, ale uwierzcie, ze i skansen Stara Lubovna warty jest uwagi przy okazji wycieczki.