Udostępnij
Synagogi w Polsce bywają w różnym stanie. Często są w nich muzea czy izby pamięci, a czasem są to ruiny w bardzo złej kondycji. Synagoga w Klimontowie jest gdzieś po środku. Całkiem dobrze zachowana z zewnątrz stoi opuszczona, jakby czekała na lepsze czasy.
Lokalizacja i dostępność
Klimontów to miasto w województwie świętokrzyskim położone 20 kilometrów od Opatowa i 30 kilometrów od Sandomierza. Synagoga znajduje się tuż obok Rynku (przed obiektem znajduje się parking).
Do budynku można wejść na dwa sposoby. Pierwszym z nich są schody prowadzące na dawny babiniec (drzwi leżą wyłamane), a drugim wejście od lewej strony obiektu. W środku leży sporo szkieł wiec uważajcie na co stajecie.
Historia obiektu
Synagoga powstała w 1851 roku. Pierwotnie obok niej znajdował się dom rabina oraz łaźnia. Trudno określić dokładną datę powstania budynku, a ta wspomniana znajduje się na kamiennej tabliczce na budynku. Jest na niej także nazwisko Jana Sobkowskiego – prawdopodobnie budowniczego. Dopiero jednak w 1865 roku w budżecie gminy żydowskiej pojawia się pozycja związana z wyposażeniem synagogi.
Jak wiele obiektów tego typu w Polsce, tak i synagoga w Klimontowie została zdewastowana przez Niemców podczas II Wojny Światowej. W budynku urządzony został magazyn zrabowanych kosztowności.
Po wojnie we wnętrzach synagogi znajdował się magazyn oraz punkt skupu owoców i warzyw, a w 1959 roku przeszła ona na własność skarbu państwa. Obecnie należy ona do Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP.
Budynek ma kształt prostokąta i jest przykryty dachem. Od frontu znajduje się portyk z kolumnami oraz schody prowadzące na dawny babiniec. Za synagogą znajdował się kiedyś cmentarz (obecnie w jego miejscu znajduje się plac szkolny).
Żydzi w Klimontowie
Pierwsi Żydzi w Klimontowie zaczęli osiedlać się po 1611 roku. W połowie XVII wieku wojska hetmana Czarnieckiego dokonały rzezi Żydów w tym mieście. W 1721 roku Społeczność Żydowska stanowiła połowę mieszkańców Klimontowa.
Sześć lat później powstała drewniana synagoga, a w 1848 rozpoczęto prace nad budynkiem murowanym. Do klimontowskiego okręgu bożniczego włączona została także Koprzywnica.
W 1939 roku gmina żydowska w Klimontowie liczyła 425 członków rodzinami. Po rozpoczęciu II Wojny Światowej ( w 1940 roku) Niemcy utworzyli w Klimontowie getto. Zamieszkiwało je około 4 tysiące osób z czego tysiąc byli to przesiedleńcy z innych ośrodków. 29 października 1942 getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy wywiezieni do Treblinki.
Co w okolicy?
Jadąc do Klimontowa warto zajrzeć po drodze np. do Włostowa (Dwór Karskich), Krzyżtoporu czy Ublinka (najlepiej zachowany zbór ariański w Polsce).
Warto?
Synagoga w Klimontowie z zewnątrz prezentuje się nieźle, a po wejściu do środka robi wrażenie. Pomimo kiepskiego stanu wewnątrz, wyobraźnia pracuje i jeżeli będziecie w okolicy to odwiedźcie to miejsce koniecznie!
